Fiscale voordelen voor bedrijven die leunen op fossiele brandstoffen moeten niet al te voortvarend worden afgeschaft, zo adviseert een werkgroep van het ministerie van Financiën. ‘Het is aan te bevelen om de precieze vormgeving van het afbouwpad (en het moment van afbouw) te bezien in een breder beleidspakket.’
Het advies is onderdeel van een lijvig rapport over manieren om het belastingstelsel te verbeteren. Belastingregelingen die direct of indirect het gebruik van fossiele brandstoffen aanmoedigen, hoeven niet per se allemaal binnen een aantal jaar (zoals nu in een aantal gevallen voor 2030) te verdwijnen, vinden de ambtenaren. De afbouw van deze fossiele subsidies moet ‘zorgvuldig worden gewogen en moet geen doel op zich zijn’. Andere ingrepen hebben soms meer effect.
‘Belasting op kerosine weinig kansrijk’
Enkele fossiele subsidies hoeven voorlopig niet geschrapt te worden, stellen de ambtenaren, omdat dit het klimaatdoel niet dichterbij brengt. Kerosinevrijstellingen voor het internationale luchtverkeer moet uiteindelijk verdwijnen, maar zo’n operatie is ‘door de vele luchtvaartverdragen op korte termijn weinig kansrijk’. Een hogere nationale vliegbelasting is een betere manier om CO2-uitstoot door de luchtvaartsector te verminderen.
Internationale afspraken
De ambtenaren waarschuwen voor het ‘weglekeffect’: bedrijven die uit Nederland vertrekken om over de grens door te gaan met CO2-uitstoot. Internationale afspraken staan daarnaast het afschaffen van fossiele fiscale voordelen in de weg. ‘De weglekrisico’s kunnen worden verkleind door beleid op Europese schaal te voeren of door hier in de vormgeving van de nationale maatregelen rekening mee te houden. Daar staat tegenover dat een afbouwpad kansen biedt voor nieuwe innovatieve duurzame bedrijvigheid.’ Overigens hoeft niet alleen het klimaat de drijfveer te zijn om fiscale bevoordeling van fossiele bedrijven af te bouwen, zo merken de ambtenaren op: het maakt het belastingstelsel ook eerlijker en levert meer op.
Het advies is onder meer gebaseerd op het rapport ‘Onderzoek positieve impact afschaffing fossiele subsidies’ van CE Delft. Dat concludeert onder meer dat het aandeel circulaire bedrijven in Nederland (nu 6 procent) kan worden vergroot door afschaffing van fossiele subsidies en dat innovatie wordt gestimuleerd. Wel is vanwege het tijd- en kapitaalintensieve karakter van innovatie een langetermijnperspectief nodig ‘van oplopende internalisering van maatschappelijke kosten (ook breder dan van klimaat)’.
Bron: Rijksoverheid/ANP
