Er zijn niet zonder meer mogelijkheden om kleine ondernemers te compenseren voor de aanschafkosten van eHerkenning zonder dat er juridische risico’s optreden. Daarbij gaat het om een reëel risico op het verlenen van onrechtmatige staatssteun, precedentwerking en handelen in strijd met het gelijkheidsbeginsel. Naast die risico’s ontbreekt er een wettelijke grondslag voor het verlenen van compensatie. Dat schrijft staatssecretaris Vijlbrief van Financiën in een nieuwe Kamerbrief over eHerkenning, waarin hij ook ingaat op de oplossingen voor de groep organisaties die zich niet kunnen inschrijven in het handelsregister en daardoor eHerkenning niet aan kunnen schaffen.
Weerstand
De verplichte aanschaf van het authenticatiemiddel eHerkenning voor de aangiftes loonheffing en de vennootschapsbelasting stuitte op weerstand bij sommige ondernemers: een account daarvoor kost jaarlijks € 45 tot € 50. Staatssecretaris Vijlbrief heeft zoals toegezegd aan de Kamer verkend of compensatie aan kleine ondernemers voor de aanschaf van eHerkenning voor de aangiftes loonheffing en de vennootschapsbelasting mogelijk is, schrijft hij:
‘Hierbij zijn verschillende juridische mogelijkheden in kaart gebracht om te bezien of kleine ondernemers eventueel op korte termijn (gedeeltelijk) kunnen worden gecompenseerd voor de kosten van eHerkenning. Uit de analyse blijkt dat er niet zonder meer mogelijkheden zijn om kleine ondernemers te compenseren zonder dat er juridische risico’s optreden. Meer specifiek gaat het om een reëel risico op het verlenen van onrechtmatige staatssteun, precedentwerking en handelen in strijd met het gelijkheidsbeginsel. Naast voornoemde reële risico’s ontbreekt er een wettelijke grondslag voor het verlenen van compensatie.
Ondernemers kunnen zakelijke kosten aftrekken. De kosten voor een eHerkenningsmiddel zijn als bedrijfskosten fiscaal aftrekbaar. Dat betekent dat een deel van de kosten voor het middel uiteindelijk niet door de ondernemer wordt gedragen. Voor organisaties die geen belastbare winst genereren, bijvoorbeeld omdat zij niet belastingplichtig zijn voor de vennootschapsbelasting (zoals verenigingen die geen onderneming drijven) geldt dit niet. Eenmanszaken, combinaties van natuurlijke personen (bijvoorbeeld een vof) en rechtspersonen (bijvoorbeeld stichtingen, verenigingen en bv’s) kunnen eventueel een beroep doen op de kleine ondernemersregeling (KOR). De ondernemer hoeft dan geen BTW-aangifte meer te doen. De aanschaf van een authenticatiemiddel voor alleen BTW-aangifte is dan niet nodig.’
Handelsregister
Om eHerkenning aan te kunnen schaffen moet een organisatie geregistreerd zijn in het Handelsregister. Er zijn organisaties die dat onder de huidige Handelsregisterwet niet kunnen, zoals de Hoge Colleges van Staat en buitenlandse ondernemingen. Ook zijn er organisaties die zich onder de huidige condities niet volledig willen inschrijven in het Handelsregister, zoals kerkgenootschappen. Voor deze organisaties wordt door de Belastingdienst, Kamer van Koophandel, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de leveranciers van eHerkenning een aanpak uitgewerkt die nog voor 1 juni wordt aangeboden, schrijft Vijlbrief. In de Kamerbrief meldt de staatssecretaris de eerste tussenresultaten.
Kerkgenootschappen
Ongeveer 350 rechtspersonen die aangifte loonheffing en vennootschapsbelasting moeten doen kunnen op dit moment nog geen eHerkenning aanschaffen omdat zij niet zijn ingeschreven in het Handelsregister. Eerder werd een aantal genoemd van 540. Inmiddels is dit aantal gedaald omdat bijvoorbeeld voor kerkgenootschappen een aangepaste procedure opgesteld is waarmee tegemoet gekomen kan worden aan hun uitgangspunt dat bij de registratie van natuurlijke personen de overheid in principe niet moet kunnen afleiden welke religie wordt aangehangen. De procedure is gebaseerd op de reguliere inschrijving in het Handelsregister aangevuld met het op vertrouwelijke wijze vaststellen van de identiteit van de vertegenwoordigingsbevoegde persoon. De procedure is recentelijk nog aangepast in samenspraak met het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) en vanaf begin maart beschikbaar voor alle bij het CIO aangesloten lokale kerken. De verwachting is ook dat de niet bij het CIO aangesloten kerkgenootschappen met de procedure kunnen werken.
De Belastingdienst zal de groep van ongeveer 350 rechtspersonen, die aangifte loonheffing en vennootschapsbelasting doen en geen eHerkenning kunnen aanschaffen, komende weken benaderen. Daarbij wordt gekeken of zij zich zo mogelijk alsnog kunnen inschrijven in het Handelsregister of dat er een maatwerkoplossing kan worden geboden. Uitgangspunt hierbij is dat alle rechtspersonen voor 1 juli 2020 aangifte loonheffing kunnen doen. Voor de vennootschapsbelasting is het mogelijk om tot 1 november 2020 zonder nadere motivering uitstel aan te vragen.