De koepel- en belangenorganisaties Bond voor Belastingbetalers, Consumentenbond, Consumentenclaim, NBA, NOAB, NOB, RB en SRA hebben van het ministerie van Financiën een brief ontvangen in het kader van de box 3-massaalbezwaarprocedure. Mede naar aanleiding daarvan zien ze geen reden voor het indienen van verzoeken om ambtshalve vermindering voor de groep niet-bezwaarmakers.
‘Heel misschien bestaat daar nog reden voor bij een heel kleine groep mensen met een groot financieel belang die na een negatief oordeel van de Hoge Raad nog zouden willen doorprocederen tot aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM)’, aldus de NBA. ‘In zijn algemeenheid lijken de kosten en moeite van een dergelijke EHRM-procedure evenwel niet op te wegen tegen de kans op succes. Het is echter aan iedere belastingplichtige en betrokken adviseur om dit te beoordelen op basis van de specifieke feiten en omstandigheden en een besluit daarover te nemen. Tot slot: de koepel- en belangenorganisaties zijn niet verantwoordelijk voor de uiteindelijke keuze die belastingplichtige en betrokken adviseur maken.’
Geen individuele verzoeken
Overleg tussen de organisaties en Financiën heeft geleid tot de massaalbezwaar-plus-procedure en de afspraak dat niet-bezwaarmakers voor box 3 over 2017 tot en met 2020 mogelijk uiteindelijk dezelfde rechten krijgen als bezwaarmakers. ‘Dit is het geval als de Hoge Raad gaat oordelen dat niet-bezwaarmakers recht hebben op ambtshalve vermindering. Over die vraag wordt binnen de MB+-procedure geprocedeerd in gezamenlijk geselecteerde procedures. Op basis van deze afspraken is het niet nodig dat niet-bezwaarmakers over 2017 tot en met 2020 nog individuele verzoeken om ambtshalve vermindering indienen. Heel misschien kan dit voor een kleine groep nog wel aan de orde zijn.’
Rechtsherstel volgt automatisch
Niet-bezwaarmakers hebben volgens het arrest van de Hoge Raad uit mei dit jaar geen recht op ambtshalve vermindering, maar in de massaalbezwaar-plus-procedure wordt nogmaals een oordeel daarover aan de Hoge Raad gevraagd. Daarbij is ook gevraagd om gebruik te maken van de mogelijkheid een advies te vragen aan het EHRM. ‘Als dat gebeurt en het EHRM ook inderdaad advies geeft, zou daarmee meer duidelijkheid ontstaan over de rechten van niet-bezwaarmakers. Indien dit er uiteindelijk toe zou leiden dat de HR oordeelt dat in afwijking van zijn oordeel van 20 mei 2022 toch recht bestaat op ambtshalve vermindering, krijgen niet-bezwaarmakers daarmee dezelfde rechten als bezwaarmakers.’ Die groep krijgt dan automatisch rechtsherstel volgens de Wet rechtsherstel box 3. Willen ze daarna nog procederen om meer geld terug te krijgen, dan kan dat ook.
‘Nu een en ander tijdens de parlementaire behandeling en in correspondentie is vastgelegd, is het indienen van een verzoek om ambtshalve vermindering voor deze groep naar het oordeel van de eerdergenoemde organisaties niet meer nodig.’
Procedure bij EHRM weinig kansrijk
Mocht er geen recht bestaan op ambtshalve vermindering, dan kan het de moeite lonen om ‘voor een hele kleine en specifieke groep belastingplichtigen met veel beleggingen, waarbij het werkelijke inkomen beduidend lager is dan het vastgestelde inkomen in box 3’ een klacht in te dienen bij het EHRM. Maar de kans van slagen is heel klein, tekent de NBA aan. ‘Daarbij moet men zich realiseren dat het EHRM snel geneigd is te besluiten om klachten af te wijzen. Dit zal bijvoorbeeld aan de orde kunnen zijn als de financiële schade relatief beperkt is. Maar ook omdat de schending van het EVRM inmiddels is vastgesteld en door middel van een wetswijziging is hersteld, kan het EHRM besluiten geen schadevergoeding toe te kennen. Los van het feit dat de processuele succeskans om deze reden beperkt is, zou het EHRM ook nog kunnen oordelen dat men niet-ontvankelijk is, omdat men in eerste instantie geen bezwaar en beroep heeft ingesteld. De koepel- en belangenorganisaties lijkt het om deze reden niet nuttig om voor de mensen die eventueel nog willen doorprocederen tot aan het EHRM nu voor 2017 nog een verzoek om ambtshalve vermindering in te dienen. Bij grote financiële belangen en als al vaststaat dat een klant jarenlang wil doorprocederen tot aan het EHRM, zou een individueel verzoek nog overwogen kunnen worden. Vermoedelijk weegt de succeskans evenwel niet tegen de tijd en kosten op.’
