Op 3 mei 2019 is een uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 24 april 2019 met nrs. 18/00358 t/m 18/00366 gepubliceerd. De uitspraak betreft een sportstichting die een gemeentelijk sportpark exploiteert. Volgens het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden is het toegepaste exploitatiemodel geen misbruik van recht. Bijgaand treft u een samenvatting van de uitspraak aan. Voor raadplegen uitspraak Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 24 april 2019 met nrs. 18/00358 t/m 18/00366. Klik hier
Feiten
De voormalige gemeente Amerongen heeft via een recht van opstal een clubgebouw geleverd aan een hockeyclub. De retributie bedroeg € 1 per jaar. De velden werden door de gemeente btw-vrij ter beschikking gesteld aan de hockeyclub. Na de gemeentelijke herindeling heeft de nieuwe gemeente Utrechtse Heuvelrug de handelwijze voortgezet. De nieuwe gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft nieuw sportbeleid ontwikkeld voor de verschillende gemeenten. De buitensportverenigingen zijn verantwoordelijk voor de clubgebouwen op de buitensportaccommodaties. De gemeente investeert in de velden en stelt deze velden in beginsel om niet ter beschikking aan de buitensportverenigingen.
De gemeente wordt geadviseerd om stichtingen op te richten die de verschillende gemeentelijke sportcomplexen gaan exploiteren door het geven van gelegenheid tot sportbeoefening aan de buitensportverenigingen. De dienstverlening van de stichting was tot 1 januari 2019 belast met 6% btw. De stichting heeft recht op teruggaaf van btw op de kosten die betrekking hebben op de exploitatie van het sportpark.
Op 7 december 2011 wordt een stichting opgericht die het hockeycomplex in Amerongen gaat exploiteren. De stichting heeft op 13 december 2011 een huurovereenkomst met de gemeente Utrechtse Heuvelrug gesloten. De stichting huurt met ingang van 1 januari 2012 de verschillende sportvelden. Ter zake van de huur (van € 10.000) per jaar wordt geopteerd voor een met btw belaste huur. De stichting sluit met de hockeyclub op 13 december 2011 een overeenkomst inzake het geven van gelegenheid tot sportbeoefening. De stichting stelt de velden en de kleed/wasaccommodatie met aanvullend dienstbetoon ter beschikking aan de hockeyclub. Bij akte van 14 december 2011 geeft de hockeyclub de clubaccommodatie terug aan de gemeente door het beëindigen van het recht van opstal. Op dezelfde dag wordt het clubgebouw (inclusief kleed- en doucheruimten, sanitaire ruimten, lichtmasten, bestuurskamer en terras) via een recht van opstal voor € 1 geleverd aan de stichting. De stichting ontvangt daarnaast een bedrag van € 136.307 ter bekostiging van onder andere achterstallig onderhoud aan de kleed- en douchegelegenheid in het gebouw. De hockeyclub ontvangt jaarlijks een subsidie van de gemeente. Die subsidie is gelijk aan de huur die de gemeente van de stichting ontvangt.
Belastingdienst/misbruik van recht
Volgens de Belastingdienst kwalificeert het model als misbruik van recht. Het exploitatiemodel betreft een zuivere kunstmatige constructie. In feite is sprake van een kasrondje. De gemeente verstrekt een subsidie aan de sportvereniging voor de bekostiging van het gebruik van de sportvelden. De sportvereniging koopt diensten in bij de stichting en de stichting betaalt huur aan de gemeente. De huur die de gemeente van de stichting ontvangt is gelijk aan het bedrag aan subsidie dat de gemeente aan hockeyclub verstrekt. Volgens het beleid van de gemeente zou de accommodatie om niet ter beschikking zijn gesteld.
Uitspraak Gerechtshof Arnhem/Leeuwarden
Het Gerechtshof oordeelt dat geen sprake is van misbruik van recht. Een belastingplichtige mag voor de fiscaal meest voordelige structuur kiezen. Deze vrijheid is niet onbegrensd. Van misbruik van recht mag geen sprake zijn. Van misbruik is sprake als alleen wordt gestreefd naar fiscale voordelen. De stichting heeft meer functies dan het verkrijgen van een belastingvoordeel. Beheer, onderhoud en vermogen worden afgesplitst van de hockeyclub.
De stichting realiseert een financieringsvoordeel. Het financieringsvoordeel is een belastingvoordeel. De stichting heeft recht op aftrek c.q. recht op teruggaaf van btw op kosten en hoeft pas later btw te voldoen. Het belastingvoordeel volgt uit het systeem van de wet.
De stichting realiseert een tariefvoordeel. De stichting neemt kosten met veelal een hoog tarief in aftrek en de stichting brengt deze kosten met 6% btw in rekening. Het tariefvoordeel volgt uit de wet.
Gemeentelijke praktijk
De uitspraak heeft betrekking op oude wetgeving en lijkt minder van belang. Met ingang van 1 januari 2019 is de btw-sportvrijstelling verruimd. Het geven van gelegenheid tot sportbeoefening door gemeenten en stichtingen is vrijgesteld van de heffing van btw. Gemeenten en stichtingen hoeven geen btw meer te heffen maar hebben ook geen recht op teruggaaf van. Gemeenten en stichtingen kennen speciale subsidieregeling zoals SPUK en BOSA. De uitspraak is wel van belang als in uw gemeente nog een discussie met de Belastingdienst over een sportstichting.
Dit is nu de derde uitspraak waarin wordt geoordeeld dat het model met een sportstichting geen misbruik van recht betreft.
In zijn uitspraak van 26 augustus 2014, nr. 13/01305, oordeelt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden dat de diensten van de stichting kwalificeren als economische activiteiten. De stichting is een zelfstandige rechtspersoon. De exploitatie van het kunstgrasveld door een stichting is geen misbruik van recht. Dit omdat het multifunctionele kunstgrasveld ook aan anderen dan een specifieke voetbalvereniging ter beschikking worden gesteld. Dat de voetbalvereniging nauw betrokken is geweest bij de aanleg van het multifunctionele kunstgrasveld maakt het oordeel dat geen sprake is van misbruik van recht niet anders. De Staatssecretaris van Financiën heeft zijn beroep in cassatie tegen deze uitspraak ingetrokken. Voor raadplegen uitspraak Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 26 augustus 2014, nr. 13/01305. Klik hier
In zijn arrest van 1 december 2017, nr. 15/05302 bevestigt de Hoge Raad de uitspraak van Gerechtshof Amsterdam 8 oktober 2015, nr. 14/00370, dat een model met een sportstichting geen misbruik van recht betreft. Ook is geen sprake van een schijnhandeling. De stichting heeft recht op teruggaaf van btw op de kosten. De uitspraak is van groot belang voor de vele sportstichtingen in Nederland. Voor raadplegen arrest Hoge Raad van 1 december 2017, nr. 15/05302. Klik hier
Zoals wij hebben begrepen hebben veel sportorganisaties en gemeenten door het restrictieve beleid van de Belastingdienst inzake stichtingen geen gebruik gemaakt of gebruik kunnen maken van het belastingvoordeel voor de sport. De uitspraken geven aan dat volgens de belastingrechter minder vaak sprake is van misbruik van recht dan door de Belastingdienst wordt gesteld of wordt aangenomen.
Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P.(Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl.
