Staatssecretaris Van Rij van Financiën heeft een uitgebreide Kamerbrief opgesteld over de laatste stand van zaken met betrekking tot de betalingsregelingen voor de coronabelastingschulden. De tijdelijke versoepeling van het saneringsbeleid wordt verlengd tot 1 april 2024, blijkt onder meer uit de brief.
In de brief informeert hij de Kamer over de volgende onderwerpen:
- De bedrijfsbezoeken van de deurwaarders aan ondernemers met betalingsachterstanden in de coronabetalingsregeling en met nieuw opgekomen schulden;
- Het verloop en de resultaten van de onlangs gevoerde communicatiecampagne om ondernemers op te roepen om hulp te zoeken bij betalingsachterstanden;
- Het intrekken van betalingsregelingen;
- De actuele cijfers ten aanzien van de betalingsregeling voor coronabelastingschulden en de versoepelingen in de betalingsregeling; en
- Het vervolg van het proces.
Actuele cijfers (peildatum 14 augustus 2023)
Ongeveer 400.000 ondernemers hebben sinds het begin van de coronacrisis in maart 2020 belastinguitstel gekregen voor een bedrag van ongeveer € 47 miljard. Op 1 oktober 2022 zijn 266.000 ondernemers opgenomen in de betalingsregeling van 60 maanden voor hun coronabelastingschulden. Op 14 augustus 2023 hadden nog ongeveer 226.000 ondernemers een betalingsregeling voor een openstaande coronaschuld. In tabel 1 is een overzicht van de kerncijfers opgenomen.
De aflossing in euro verloopt gemiddeld genomen voorspoedig, zeker ten opzichte van een lineaire afloop van de schuld van € 19,6 miljard. Er zijn op peildatum 14 augustus jl. ongeveer 41.000 ondernemers minder in de betalingsregeling betrokken dan bij de aanvang op 1 oktober 2022.
Deze ondernemers hebben hun schuld inmiddels volledig afbetaald, of nemen niet meer deel aan de betalingsregeling, bijvoorbeeld door een faillissement (Zie tabel 1). Per 14 augustus 2023 is de openstaande belastingschuld bij ondernemers, die gebruik maken van de betalingsregeling voor het versoepelde uitstel van betaling nog ongeveer € 14,8 miljard voor de vier grote belastingsoorten (loonheffingen, inkomensheffing en premies Zorgverzekeringswet, omzetbelasting (btw) en vennootschapsbelasting). Bij aanvang van de betalingsregeling was dit ongeveer € 19,6 miljard.
Inmiddels zijn sinds de start van de betalingsregeling tien maandelijkse aflossingstermijnen verstreken. Gebleken is dat een grote groep van ongeveer 91.000 ondernemers (34%) nog niet alle termijnbedragen heeft betaald. Van die groep hebben ongeveer 43.000 ondernemers nog geen enkele termijn betaald. Tabel 2 geeft een overzicht van het betaalgedrag van ondernemers met een coronabetalingsregeling.
Tabel 3 geeft een overzicht van het betaalgedrag van ondernemers naar de omvang van het bedrijf op basis van de bedrijfsgrootte. In de onderverdeling van het betaalgedrag naar bedrijfsgrootte is in de loop van de tijd geen significante verandering opgetreden. Betaalachterstanden komen het meeste voor bij het kleinbedrijf. Bij 42% van de kleine bedrijven die nu een coronabetalingsregeling hebben, is sprake van een betalingsachterstand. Het gaat dan meestal om bedragen onder de € 10.000. Met betrekking tot branches of sectoren valt op te merken dat er binnen de bouwsector en de vervoerssector relatief meer betalingsachterstanden zijn. De detailhandel en de horeca kennen verhoudingsgewijs de meeste ondernemingen die uit de regeling zijn gevallen. Traditioneel hebben de ondernemingen in deze branches een relatief korte levensduur.
In tabel 4 is een overzicht opgenomen van de wijze waarop de aflossing op de coronabelastingschuld over een langere tijd verloopt; in dit geval over de periode van 27 februari 2023 (toen de Belastingdienst de eerste brieven verstuurde aan ondernemers met een betalingsachterstand) tot en met 14 augustus 2023 (de peildatum van de meest recente cijfers). De cijfers met als peildatum 27 februari 2023 zijn opgenomen in de Kamerbrief van 9 maart 2023 over de stand van zaken met betrekking tot corona belastingschulden.
Bij de vergelijking tussen het aflossingsgedrag van ondernemers op peildatums 27 februari 2023 en 14 augustus 2023, valt op dat er nog steeds ondernemers zijn die hun schuld voortijdig volledig aflossen. Het percentage ondernemers (binnen de resterende regelingen) dat de termijnbetalingen voldoet, is gestegen. Dit komt naar verwachting mede door de communicatiecampagne van de Belastingdienst en de media-aandacht voor het aflossen van schulden. Ook is het aantal ondernemers dat nog helemaal niets op de schuld heeft afgelost sinds 27 februari 2023 met 30.000 afgenomen.
De ongeveer 43.000 ondernemers die nog steeds niets hebben afgelost, hebben (ondanks alle publiciteit rond de betalingsachterstanden) tot nog toe geen concrete hulpvraag gesteld aan de Belastingdienst of hulpverlenende instanties. De kans bestaat dat deze ondernemers ook geen gehoor geven aan de oproep in de intrekkingsbrief van juli jl., waarbij de betalingsregeling wordt ingetrokken. Het is echter op dit moment niet mogelijk om te beoordelen of deze ondernemers daadwerkelijk failliet gaan of dat de schuld van deze ondernemers daadwerkelijk oninbaar is. In deze groep zijn er bijvoorbeeld ook ondernemers die inmiddels na een betaalpauze en een omzetting naar kwartaalbetaling nog niet zijn begonnen met betalen. Zij lopen daarmee op dit moment ‘slechts’ 1 termijn achter. Het kan ook gaan om ondernemers die tot op het moment van de dwanginvordering (vanaf september 2023) zullen wachten met betalen. De totale schuld van deze groep ondernemers is relatief beperkt: € 1,8 mrd.
Er zijn daarnaast nog zo’n 73.000 ondernemers (zie tabel 5) met een coronabetalingsregeling (met en zonder achterstand op de termijnbetalingen) die nog belastingschulden hebben die zijn ontstaan na 1 oktober 2022 of waarbij het gaat om schulden ten aanzien van belastingsoorten die buiten de coronabetalingsregeling vallen.
Ongeveer 46.000 ondernemers hebben zowel betalingsachterstanden in de coronabetalingsregeling als ook (gezamenlijk) voor € 1 miljard aan andere openstaande overige belastingschulden (nieuw opgekomen verplichtingen). Zoals herhaaldelijk aangegeven, is een achterstand in de betaling van belastingschulden die na 1 oktober 2022 zijn ontstaan, een reden voor het intrekken van de coronabetalingsregeling. Daarnaast zijn er zo’n 27.000 ondernemers die hun termijnbedragen bijhouden, maar die het risico lopen dat hun betalingsregeling wordt ingetrokken vanwege achterstanden in het betalen van de nieuw opgekomen verplichtingen. In tabel 5 is een overzicht opgenomen van de nog openstaande niet-coronaschulden.
Versoepelingen
Ondanks de vele oproepen daartoe, is het aantal verzoeken om versoepeling van de betalingsregeling minder groot dan verwacht. In tabel 6 is een overzicht opgenomen van het type versoepelingen, het aantal aanvragen en de afhandeling daarvan. Ondernemers worden er, bijvoorbeeld via de website van de Belastingdienst, steeds op gewezen dat het belangrijk is om hulp te zoeken bij betalingsachterstanden. Daarbij wordt ook verwezen naar de mogelijkheden voor versoepeling van de betalingsregeling.
Kamerbrief Betalingsregeling coronabelastingschulden augustus 2023
