Stel de eerste 20.000 euro van het inkomen vrij van belasting en laat zelfstandigen meedraaien in het socialezekerheidsstelsel. Dat zijn twee van de voorstellen die de fiscale denktank Ex’Tax doet om – samen met het hoger belasten van vervuiling – de economie te helpen vergroenen en het speelveld tussen diverse sectoren op de arbeidsmarkt eerlijker te maken. Het moet bijvoorbeeld de personeelskosten in de zorg betaalbaar houden.
Ex’Tax streeft kort gezegd naar het hoger belasten van vervuiling om met de opbrengsten werken lager te gaan belasten: de ‘taxshift’. Kapstok van het nieuwe onderzoeksrapport dat focust op de arbeidskant van belastingen is de kreet ‘werk moet lonen’, die in veel verkiezingsprogramma’s staat. Ex’Tax grijpt die aan om 22 maatregelen te noemen die de lasten op arbeid significant verlagen voor werknemers en werkgevers. ‘Daardoor houden huishoudens netto meer over van hun inkomen. Werkgeverschap gaat meer lonen. Juist in een vergrijzende samenleving en een krappe arbeidsmarkt is een eerlijker speelveld voor arbeidsintensieve sectoren zoals de zorg en duurzame bouw zeer urgent.’ Ex’Tax schermt zelf met steun van demissionair staatsecretaris Van Rij en bankenvereniging NVB.
Wig verkleinen
Het voorbeeldpakket van maatregelen geeft voor elk van de componenten van de wig – het
verschil tussen de loonkosten van de werkgever en het netto-inkomen van de werknemer – hoe deze
verlaagd kan worden. Er zijn daarnaast maatregelen voor vereenvoudiging van het stelsel en voorstellen voor gelijke fiscale behandeling van werknemers en zelfstandigen. De voorstellen behelzen onder meer:
- Een voetvrijstelling van 20.000 euro voor inkomstenbelasting en sociale premies;
- Inkomstenbelasting verlagen via aanpassingen fiscale regelingen woningbezit;
- De AOW-premie verlagen door afschaffing van het maximumpremieloon en premievrijstelling AOW-ontvangers;
- De inkomensafhankelijke bijdrage voor de Zorgverzekeringswet verlagen;
- Premies werknemersverzekeringen verlagen;
- Loondoorbetaling bij ziekte deels uit algemene middelen financieren.
Met het verlagen van de arbeidslasten worden concurrentienadelen opgeheven en kan een bijdrage worden geleverd aan het betaalbaar houden van de zorg, aldus Ex’Tax.
Premie- en pensioenplicht zelfstandigen
Zelfstandigen gaan daarnaast net als werknemers premies afdragen voor sociale verzekeringen. ‘In plaats van het optuigen van een aparte regeling stromen deze groepen in de bestaande systemen. De mkb-winstvrijstelling en de zelfstandigenaftrek worden afgeschaft.’ Ook dga’s en zzp’ers gaan verplicht pensioen opbouwen met een minimum van 80 procent van de beschikbare premieregeling. ‘Een
basisbank biedt een helder basis-spaarpensioen als aanvulling op de AOW.’ Verder pleit Ex’Tax voor het investeren in ICT en organisatie van de Belastingdienst.