Bijna 30 procent van de familiebedrijven is bezig met het proces van eigendomsoverdracht. Hoewel de helft hoopt dat het familiebedrijf in familiehanden blijft, is het niet vanzelfsprekend dat het eigendom wordt overgedragen naar de nieuwe generatie. Externe overdracht aan een strategische koper (16%) of private equity (5%) zijn reële opties. Dat blijkt uit onderzoek van Nyenrode Business Universiteit, in samenwerking met RSM en Van Lanschot Kempen onder 232 familiebedrijven.
Uit het onderzoek blijkt dat 85.000 familiebedrijven bezig zijn met de overdrachtsvraag. Prof. dr. Roberto Flören, RSM-hoogleraar Familiebedrijven en Bedrijfsoverdracht bij Nyenrode Business Universiteit: “Ruim driekwart van de bedrijven die nu bezig is met de planning verwacht dat de eigendomsoverdracht voor het eind van 2024 is afgerond.’ Volgens Flören hebben familiebedrijven regelmatig te maken met eigendomsoverdracht (73% heeft meerdere eigenaren) maar speelt onzekerheid over de BOR-wetgeving op dit moment ook een rol.
Wel of niet aan kinderen?
Bij veel familiebedrijven wordt de eigendomsoverdracht los gezien van het werkzaam zijn in het bedrijf. Uit het onderzoek blijkt dat er verschillend wordt gedacht over de vraag wie van de kinderen in aanmerking komt voor het familiebedrijf. Opvallend is dat in dezelfde situaties eigenaren andere keuzes maken. Als alle kinderen in het familiebedrijf werken, draagt 66% de eigendom over aan alle kinderen, terwijl 12% de eigendom niet aan alle kinderen overdraagt. Werken niet alle kinderen in het familiebedrijf, maar overwegen zij dit wel, dan draagt 40% het eigendom over aan alle kinderen en 32% aan enkel de kinderen die in het bedrijf werken. Als kinderen niet in het familiebedrijf werken en dit ook niet willen dan draagt slechts 22% de eigendom over aan alle kinderen, terwijl 52% de eigendom overdraagt aan de kinderen die wel in het bedrijf werken.
Externe eigendomsoverdracht
Bijna 50% van de eigenaren wenst dat het bedrijf volledig in familiehanden blijft. Toch bestaat de vanzelfsprekendheid dat de eigendom van het bedrijf overgaat van de ene generatie op de volgende generatie er niet meer. Een op de zes (16%) familiebedrijven geeft aan dat de eigenaren de eigendom wensen te verkopen aan een strategische partner. Ook gedeeltelijke verkoop aan private equity (5%) is een reële optie. Belangrijke overwegingen voor externe overdracht zijn onder meer de groei van het bedrijf, toekomstverwachtingen van de branche en capaciteiten en interesses van de nieuwe generatie. Maar ook kan de verkoopopbrengst belangrijk zijn voor een goede oudedagsvoorziening. Bijna 20% van de eigenaren van familiebedrijven is afhankelijk van de verkoopopbrengst voor hun oudedagsvoorziening. Van deze groep geeft 27% aan dat zij de eigendom willen verkopen aan een externe koper.
Familievermogen en vermogensplanning
Als familiebedrijven ervoor kiezen om de eigendom niet naar alle kinderen over te dragen, zijn er soms mogelijkheden om de andere kinderen te compenseren door overdracht van andere vermogensbestanddelen, zoals beleggingen of vastgoed. 66% van de eigenaren vindt dat hun kinderen ieder een even groot deel van het totale vermogen moet krijgen, 16% is het daar niet mee eens. Hoewel twee derde stelt dat kinderen die geen eigendom verkrijgen in het bedrijf op een andere wijze worden gecompenseerd, is bij 43% van de familiebedrijven niets geregeld ter compensatie van de kinderen die geen eigenaar worden. Bij bijna de helft van de familiebedrijven wordt gesteld dat de eigenaren meer aandacht moeten besteden aan het plannen van het vermogen.