In oktober nam de Tweede Kamer een amendement aan waarmee de fiscale vrijstelling in de inkomstenbelasting voor groen sparen en groen beleggen per 2025 meer dan gehalveerd wordt: van 71.251 euro naar 30.000 euro. Daarmee moet 27 miljoen euro worden vrijgespeeld om aanpassingen in de BOR te bekostigen. Bankenvereniging NVB en groenfondsen waren niet te spreken over de fiscale versobering, waarna het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de RVO vroeg om te onderzoeken wat het effect zal zijn van de maatregel. Harbers stuurde maandag de resultaten naar de Tweede Kamer.
Inleg ruim een derde omlaag
Volgens de NVB is de interesse in groen sparen en beleggen historisch hoog, met bijna 6,7 miljard euro aan ingelegd vermogen op 31 december 2023. Er waren toen bijna 170.000 groene spaarders en beleggers. De verlaging van de vrijstelling voor groen sparen en beleggen zou volgens de onderzoekers naar verwachting zorgen voor een daling van 30% tot 37% van het ingelegde vermogen in 2025: dat zou dus met ruim 2 miljard euro krimpen. ‘Dit komt met name door een verschuiving van de inleg van spaarders en beleggers van de huidige naar de verlaagde vrijstellingsgrens. Hoewel 38% van de spaarders en beleggers in 2021 een inleg had van meer dan 30.000 euro, zorgt deze groep wel voor 72% van het ingelegde vermogen voor de financiering van groenprojecten.’ Volgens het rapport is het nog maar zeer de vraag of en wanneer groen sparen en beleggen weer van die dip herstelt.
Krimp fondsen
De verwachting is verder dat groenbanken en -fondsen zullen krimpen. ‘Dit zal de zoektocht naar kwalitatief goede en impactvolle groenprojecten in de toekomst lastiger maken. Bovendien bestaat hiermee een verhoogd risico dat de financiering van meer complexe projecten, waar de ondernemer op advies van het groenfonds een extra inspanning doet om aan de eisen van de Regeling groenprojecten te voldoen, onder druk komt te staan. Hierdoor zullen ook de beoogde innovatie en milieueffecten die met de groenprojecten gerealiseerd worden naar verwachting lager zijn.’
Geen nieuwe groenprojecten
Groenbanken en -fondsen denken dat ze nauwelijks ruimte zullen hebben voor de financiering van
nieuwe projecten. ‘De combinatie van een lager ingelegd vermogen en langlopende huidige financieringscontracten zal tot gevolg hebben dat er in ieder geval in 2025, geen tot weinig nieuwe groenprojecten gefinancierd zullen worden. Concreet betekent dit dat alleen al in 2025 naar verwachting maximaal 1.450 groenprojecten met een totaal projectvermogen van circa 1,6 miljard euro niet voor groenfinanciering in aanmerking zullen komen en daardoor mogelijk niet zullen worden gerealiseerd.’
Halbers stipt aan dat staatssecretaris Van Rij (fiscaliteit) het amendement destijds ontried en in mei nog pleitte voor een beperking van de maatregel. ‘Een effectievere manier om financiering te stimuleren van beleidsmatig wenselijke maar lastig financierbare innovatieve projecten ligt niet voorhanden.’