Het verleende corona-uitstel kan worden ingetrokken als niet stipt en tijdig aan de lopende verplichtingen wordt voldaan. Dit houdt onder andere in dat de belastingplichtige tijdig en volledig aan alle aangifte- en betalingsverplichtingen voor alle belastingen dient te voldoen. Met andere woorden: als een aangifte een keer te laat wordt ingediend kan dit in beginsel tot gevolg hebben dat het uitstel wordt ingetrokken en een ongewenste en onzekere situatie ontstaat aangaande de afwikkeling van de coronaschulden uit de coronacrisis.
Uitstel coronabelastingschulden op basis van bijzonder uitstel
Even ter herinnering: er kon destijds voor de coronaschulden op basis van bijzonder uitstel een betalingsregeling worden getroffen voor een periode van 60 maanden (5 jaar) of op basis van de latere versoepeling voor een periode van 84 maanden (7 jaar) gedurende de periode van 1 oktober 2022 tot 2027, respectievelijk 2029. Per maand wordt er dan een vast bedrag op de openstaande coronaschuld aan de Belastingdienst betaald. De verdere versoepelingen in deze betalingsregeling op basis van bijzonder uitstel bestaan uit het aanvragen van een betaalpauze van maximaal 6 maanden of een betaling per kwartaal in plaats van de maandelijkse betaling.
Sanering en kwijtschelding van belastingschulden
Als de belastingplichtige toch wordt geconfronteerd met het intrekken van het het corona-uitstel, omdat de Belastingdienst van mening is dat er niet (meer) aan de voorwaarden wordt voldaan, zijn er in beginsel een aantal mogelijkheden om met deze belastingschulden om te gaan.
Tot deze mogelijkheden behoren onder andere een (informeel) crediteurenakkoord en het bijzonder uitstel ondernemers. De staatssecretaris heeft in een eerder stadium aangegeven dat hij van mening is dat in uitzonderlijke gevallen en onder strikte voorwaarden kwijtschelding van onhoudbare belastingschulden mogelijk moet zijn. Sanering van belastingschulden kan in uiterste nood een oplossing zijn voor de in de kern gezonde bedrijven om een mogelijk faillissement te voorkomen. Een saneringsakkoord (ofwel een informeel crediteurenakkoord) komt onder het huidige beleid onder voorwaarden tot stand.
Zo moet het bedrijf levensvatbaar zijn en ook de andere (concurrente) schuldeisers moeten bereid zijn een offer te brengen door een deel van hun vordering op het bedrijf kwijt te schelden. Bovendien wil de Belastingdienst het dubbele van het percentage dat de concurrente crediteuren ontvangen. Dit is ook een mogelijkheid om van de schuldenlast af te komen, waarbij wel bedacht moet worden dat een gedeeltelijke betaling van een concurrente schuldeiser leidt tot een vrijval in de winst en verliesrekening van het niet-betaalde deel van de vordering, en ook BTW-consequenties heeft.
Bijzonder uitstel ondernemers
Bij Besluit van de Staatsecretaris van Financiën van 25 mei 2009, nr. CPP2009/966M (Stcrt. nr. 96) zijn versoepelingen aangebracht in het invorderingsbeleid voor ondernemers met betalingsproblemen als direct gevolg van de economische crisis. Het doel van de tijdelijke versoepeling was om bedrijfseconomisch gezonde bedrijven, die tijdelijk liquiditeitsproblemen hadden, voor een beperkte periode meer ruimte te geven. Deze extra ruimte kon de onderneming benutten om zich verder aan te passen aan de door de economische crisis gewijzigde omstandigheden en maatregelen te treffen om de ontstane betalingsachterstand weer in te lopen.
Via het Belastingplan 2013 heeft het tijdelijke beleid inmiddels een vaste plaats gekregen in het uitstelbeleid (zie ook: Besluit van 21 december 2012, Stcrt 2012, nr. 26840 en artt 25.6.2a Leidraad Invordering) en is in de wet opgenomen.
Bij het Belastingplan 2013 is echter geregeld dat met ingang van 1 januari 2013 het oorspronkelijke crisisbeleid ook kan worden toegepast zonder dat er sprake is van een directe relatie met de financiële of economische crisis. Het van oorsprong tijdelijke beleid is derhalve bestendigd, hetgeen onder andere te maken had met het feit dat niet altijd duidelijk is of er al dan niet een causaal verband bestaat met crisisachtige fenomenen. (bron: “fiscus komst onderneming tegemoet in tijden van crises” van A. van Eijsden, senior beleidsmedewerker ministerie van Financiën, uit het Register oktober 2013)
Zo kan de ontvanger op basis van de bepalingen van het bijzonder uitstel ondernemers in bijzondere omstandigheden desgevraagd langer uitstel dan 12 maanden verlenen en zonder dat er voor het volledige bedrag van de belastingschuld zekerheid is gesteld.
In de leidraad Invordering 2008 staat in artikel 25.6.2a het volgende:
25.6.2a Bijzondere omstandigheden betalingsregeling ondernemers
Als een ondernemer door een oorzaak die buiten zijn invloed ligt in tijdelijke liquiditeitsproblemen is gekomen, kan de invorderingsambtenaar desgevraagd uitstel voor een langere periode verlenen. Hiervoor behoeft er niet voor het volledige bedrag zekerheid worden gesteld. Daarvoor moet de ondernemer aan de hand van een door een derde deskundige opgestelde verklaring (zie artikel 25.6.2b) het voor de invorderingsambtenaar aannemelijk maken dat:
- het gaat om werkelijk bestaande betalingsproblemen
- die betalingsproblemen van tijdelijke aard zijn;
- die betalingsproblemen vóór een bepaald tijdstip zullen worden opgelost; en
- dat er sprake is van een levensvatbare onderneming.
De invorderingsambtenaar kan bij het verlenen van dit uitstel nadere voorwaarden stellen. Om bij onvoorziene tegenslagen de mogelijke verliezen voor de gemeente te beperken, wordt zoveel als mogelijk is door de invorderingsambtenaar zekerheid verlangd. De zekerheid kan ook omvatten een (bodem)beslag.
25.6.2b Verklaring derde deskundige
De verklaring van de derde deskundige bevat een beoordeling van de aard van de betalingsproblemen, gaat in op de aannemelijkheid van de bedrijfseconomische gezondheid van de onderneming, de haalbaarheid van het in de toekomst inlopen van de betalingsachterstand en geeft blijk van de waarneming van de aan dat oordeel ten grondslag liggende feiten en omstandigheden door de deskundige.
Aan de derde deskundige worden geen formele eisen gesteld. Het kan bijvoorbeeld gaan om een externe consultant, een externe financier, een brancheorganisatie of de (huis)accountant. De invorderingsambtenaar kan aan de verklaring van de derde deskundige ook eisen stellen.
Dit bijzonder uitstel ondernemers is ook een mogelijkheid om opnieuw een betalingsregeling te verkrijgen op basis van een omzet- en liquiditeitsbegroting waaruit naar voren komt in hoeveel maanden de belastingschuld kan worden afbetaald.
Tot slot
Het intrekken van het corona-uitstel is natuurlijk voor de belastingplichtige een vervelend voorval, door de onzekerheid waarin men komt te verkeren omtrent de afwikkeling van de schulden uit de coronacrisis.
Als de coronabetalingsregeling onverhoopt door de Belastingdienst wordt ingetrokken zijn er in beginsel zeker nog mogelijkheden om een betalingsregeling met de Belastingdienst af te stemmen.
Als een saneringsakkoord een goede methode voor een ondernemer is om van zijn belastingschulden en overige schulden af te komen dient er een saneringsverzoek bij de Belastingdienst te worden ingediend en een voorstel aan de concurrente crediteuren te worden gedaan.
Daarnaast kan een beroep op het bijzonder uitstel ondernemers een mogelijkheid zijn om met de Belastingdienst een passende betalingsregeling af te stemmen.