De Wet toekomst pensioenen (Wtp) introduceert verplichte keuzebegeleiding van werknemers door pensioenuitvoerders. Daarnaast heeft de Kennisgroep loonheffing algemeen van de Belastingdienst geoordeeld dat persoonlijke pensioenadviezen, betaald door de werkgever, als belast loon worden beschouwd.
Geen adviesplicht
BBB-Kamerlid Joseph wilde weten hoe dat standpunt zich verhoudt tot het inzetten op meer maatwerk en persoonlijke begeleiding bij pensioenkeuzes. “De verplichte keuzebegeleiding is een open norm, maar het is niet zo dat deze keuzebegeleiding ook een verplichting bevat om persoonlijk individueel advies te geven”, verduidelijkt Heijnen. “Met een persoonlijk individueel advies doel ik dan op advies waar informatie voor nodig is naast de pensioenregeling, zoals persoonlijke informatie over de hypotheek of aangifte inkomstenbelasting. De nieuwe open norm van keuzebegeleiding zit als het ware tussen informeren en adviseren in. Adviseren gaat net een stapje verder.”
Persoonlijk advies levert voordeel op
Een pensioenuitvoerder mag wel adviseren over keuzes die voortvloeien uit de pensioenregeling zelf of de pensioenregelgeving, maar mag geen productgerelateerd advies geven. “Een werkgever kan besluiten de werknemers toch te (laten) adviseren over de verschillende keuzemogelijkheden binnen de pensioenregeling. Anders dan bij keuzebegeleiding kan vervolgens ook de persoonlijke financiële situatie van de werknemer in de advisering worden betrokken.” Schakelt de werkgever een financieel adviseur in om de werknemer persoonlijk te adviseren, dan is sprake van een persoonlijk pensioenadvies. “Dit persoonlijk pensioenadvies levert werknemers een ‘voordeel’ op. De werkgever neemt immers in deze situatie privé-uitgaven van de werknemer voor zijn rekening. Fiscaal gezien kwalificeert dit persoonlijke advies als belast loon (in natura), omdat dit voordeel voortvloeit uit de dienstbetrekking.”
De kosten van dat persoonlijke advies kunnen onder voorwaarden ten laste worden gebracht van de vrije ruimte binnen de werkkostenregeling. Daardoor blijft het advies onbelast voor de werknemer. Kosten van de verplichte keuzebegeleiding vormen geen voordeel voor de werknemer.
Geen generieke vrijstelling
Heijnen vindt niet dat het fiscaal belasten van persoonlijke pensioenadviezen een drempel opwerpt voor
adequate keuzebegeleiding. “Met de Wtp is voorzien in verplichte keuzebegeleiding. Dat is wat anders dan een uitgebreid persoonlijk pensioenadvies.”
De staatssecretaris merkt op dat het kennisgroepstandpunt inging op een specifiek geval (een ‘pensioen-apk’). “Alleen een standpunt maakt dus niet of iets wel of niet belast is. Daarvoor is ook een weging van de feiten en omstandigheden nodig in het concrete geval.” Hij ziet geen aanleiding om het standpunt te wijzigen dat aanvullend financieel advies door een werkgever tot het belaste loon behoort. Ook een generieke belastingvrijstelling voor persoonlijk pensioenadvies ziet Heijnen niet zitten.
