Geen ‘aangeklede accountant’, maar een specialist met een erkend beroep én bijbehorende titel. ‘Om dat te bereiken hebben we een registeropleiding tot ondernemersadviseur ontwikkeld. Geen cursus die je er even bij doet. Nee, je bent er als schoolverlater in combinatie met je werk echt vier jaar mee zoet, compleet met examens en afgerond met een diploma,’ zegt directeur Bob Seemann van Countus, de initiatiefnemer.
Seemann is er trots op dat Countus als eerste en enige kantoor in Nederland professionals naast hun dagelijks werk mag opleiden tot erkende Register Ondernemersadviseurs (ROA). De leergang is officieel gecertificeerd door het Centrum voor Post Initieel Onderwijs Nederland (CPION). Het succesvol afronden van de opleiding levert adviseurs een diploma én de titel ROA op. Zo’n opleiding bestond tot nu toe nog niet. ‘Wij hebben er naar gezocht, maar in het reguliere onderwijs niet zo’n generalistische registeropleiding gevonden’, zegt Seemann. ‘Toen dachten we: laten we het zelf doen. Het diploma voegt echt iets toe aan je cv.’
Maatje naast ondernemer
‘Een accountant is een specialist op het gebied van interne beheersing, managementinformatie, financiële verslaggeving en audit en assurance. Een fiscalist weet alles van belastingvraagstukken. Maar met zo’n achtergrond ben je nog niet per definitie de generalistische adviseur die als maatje naast de ondernemer staat’, vindt Seemann. ‘Die heeft namelijk behoefte aan advies op veel meer terreinen. Voor al die afzonderlijke disciplines hebben wij specialisten in huis: juristen, fiscalisten, accountants, subsidie-adviseurs, financieringsdeskundigen, adviseurs op het gebied van ruimtelijke ordening en milieu, bedrijfskundigen, pensioenadviseurs, HR-Adviseurs, kwaliteitsadviseurs, , mediators, etcetera. Tegelijk leggen we als organisatie in toenemende mate de focus op advisering in de breedste zin van het woord. Voor alle genoemde vakgebieden zijn er beroepsopleidingen, erkenningen en functietitels. Maar niet voor die van de ondernemersadviseur. Terwijl zo’n functionaris de persoon is die alle genoemde vraagstukken, kansen en bedreigingen kan verbinden en de gehele bedrijfsvoering van de ondernemer overziet. Wil die vernieuwen? De adviseur wijst hem op de noodzaak van bepaalde vergunningen en subsidies. Heeft hij financiering nodig? Zorg er dan voor dat er tijdig een financieringsspecialist aanhaakt en dat een businessplan klopt. Omdat het zo’n belangrijke functie is, vonden we het eigenlijk gek dat dit de enige functie is waar nog geen specifieke beroepsopleiding voor was.’
Verbreding dienstverlening
Seemann heeft gezien dat binnen de accountancy de rol van ondernemersadviseur de afgelopen jaren is ontwikkeld vanuit behoefte, ervaring en talent. Lang niet iedere specialist blijkt ervoor in de wieg gelegd. Verder is er een noodzaak om de dienstverlening te verbreden, omdat het verdienmodel van veel accountantskantoren, met de jaarrekening als voornaamste product, onder druk staat. Vooralsnog gaat Countus met de opleiding voorzien in de eigen behoefte, door vanaf september jaarlijks tien tot vijftien medewerkers te laten starten met deze opleiding. Dat hoeven niet per se aankomende accountants of fiscalisten te zijn. ‘Nee, er stromen ook mensen in die voor zichzelf scherp hebben dat ze niet als accountant of fiscalist willen beginnen, maar hun eigen specialisme willen benutten. Afgestudeerden bijvoorbeeld van de Hogere Hotelschool, HBO Zorgmanagement, de Agrarische Hoge School en van de Wageningen Universiteit, die met hun expertise ondernemers verder willen helpen.’
Vrijstelling
Deelnemers die op relevante vakgebieden al opgeleid zijn of voldoende ervaring hebben, krijgen voor dat deel van de opleiding vrijstellingen. Ook wordt gewerkt met een stelsel van eerder verworven competenties (EVC’s). Er wordt volgens Seemann zoveel mogelijk gewerkt op basis van reële klantcases, en de opleiding vindt deels plaats in de praktijk. ‘Studenten kiezen een eigen leerroute. Het is een individueel traject waarbinnen ze modules volgen binnen hun zelfgekozen leerweg. Ze krijgen opdrachten die ze onder begeleiding van een mentor bij klanten kunnen uitvoeren, waardoor ze kennis direct kunnen toepassen. Ze creëren tijdens het traject als het ware ook hun eigen vacature en worden daarom tijdens de opleiding al in staat gesteld hun eigen klantenportefeuille op te bouwen.’
Grotendeels modulair
Naast het individuele onderwijs zijn er ook klassikale momenten en wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van standaard opleidingsmodules in de markt. Omdat de opleiding grotendeels modulair is, kunnen studenten op een zelfgekozen moment instappen en hun eigen tempo bepalen. De leergang gaat per 1 september 2018 van start en is vooralsnog alleen toegankelijk voor medewerkers van Countus. Maar het is de bedoeling om de opleiding na verloop van tijd in de markt te zetten voor derde partijen. ‘Sterker nog’, zegt Seemann, ‘het is onze ambitie dat straks alle ondernemersadviseurs in de branche deze opleiding hebben gevolgd. Maar we beginnen eerst even bij onszelf.’
Yvonne Jansen, freelance redacteur AccountancyVanmorgen