Professor Ronen Palan, een specialist in offshore belastingparadijzen aan de City University of London, vindt na de laatste onthullingen in de Pandora Papers dat accountants en advocaten die belastingontwijking mogelijk maken hard moeten worden aangepakt.
Ontwijking
In een interview met Britse media stelt de belastingprofessor dat internationale regelgeving en toegenomen transparantie in de afgelopen 20 à 30 jaar geen einde hebben gemaakt aan belastingontwijking. Vooral in landen waar de belastingautoriteit niet onafhankelijk van de regering en de politiek opereert, zoals in Rusland of China en veel ontwikkelingslanden, blijft het makkelijk om belasting te ontwijken, vaak via legale constructies.
Constructies
Palan constateert dat Jersey en de Kaaimaneilanden veel transparanter zijn dan vroeger. In zekere zin zijn zij beter gereglementeerd dan bijvoorbeeld Denemarken of Zweden. Maar de professionals die de expertise hebben om structuren te creëren die belastingontduiking mogelijk maken – accountants en belastingadvocaten – zijn vaak nog steeds op deze plaatsen gevestigd. ‘Zij creëren structuren met verschillende lagen die deels in deze landen worden geregistreerd, maar deels in landen met lossere transparantieregels zoals de Britse Maagdeneilanden of Panama – waarbij zij wel de letter, maar niet de geest van de wet volgen. Dit maakt het zeer moeilijk om te zien wat er gebeurt en om wiens geld het gaat,’ aldus Palan.
Enablers
De Pandora-documenten tonen volgens de belastingexpert aan dat de grenzen zijn bereikt van wat met transparantie kan worden gedaan. Dit wordt ook erkend door de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) en andere internationale organen. Niet voor niets richten zij hun pijlen in hun toenemende mate op de enablers in plaats van zich alleen te richten op de belastingontduikers zelf. Palan: ‘Misschien is het tijd om iets in het leven te roepen dat vergelijkbaar is met wat in de geneeskunde geldt. Als professionals bepaalde normen overtreden kunnen zij worden vervolgd, zelfs in landen die niet rechtstreeks door hun activiteiten worden getroffen. Als zij naar zo’n land reizen, kunnen zij bij aankomst worden gearresteerd.’