
De Europese Commissie heeft op grond van de EU-staatssteunregels een Nederlandse subsidieregeling goedgekeurd om energie-intensieve bedrijven gedeeltelijk te compenseren voor hogere elektriciteitsprijzen als gevolg van indirecte emissiekosten. Met de staatssteun is € 835 miljoen gemoeid.
De regeling is opgetuigd in het kader van het EU-systeem voor de handel in emissierechten (ETS). Margrethe Vestager, de eurocommissaris belast met het mededingingsbeleid: ‘Met deze regeling kan Nederland het effect van indirecte emissiekosten op zijn energie-intensieve industrieën verminderen, en zo ook het risico dat deze industrieën hun productie verplaatsen naar landen buiten de EU, waar het klimaatbeleid minder ambitieus is.’ Volgens Vestager maakt de subsidie voor vervuilende bedrijven het ook mogelijk om kosteneffectief de CO2-uitstoot terug te dringen ‘en tegelijkertijd mogelijke concurrentieverstoringen te beperken’.
Koolstoflekkage
De subsidieregeling dekt een deel van de hogere elektriciteitsprijzen af. De steunmaatregel is erop gericht het risico op zogeheten ‘koolstoflekkage’ te verminderen, waarbij ondernemingen hun productie verhuizen naar landen buiten de EU met een minder ambitieus klimaatbeleid, waardoor de emissies van broeikasgassen wereldwijd toenemen. De subsidie zou ten goede komen aan 62 bedrijven. ‘Er zal echter geen steun worden verleend voor de productie van energiedragers met meer dan 50% grondstoffen van fossiele oorsprong.’
Maximaal 75% van de kosten
De compensatie heeft de vorm van een gedeeltelijke terugbetaling van de indirecte emissiekosten die in het voorgaande jaar zijn gemaakt, waarbij de eindbetaling in 2026 zal plaatsvinden. Het maximale steunbedrag is 75% van de gemaakte indirecte emissiekosten. ‘Het steunbedrag wordt berekend op basis van efficiëntiebenchmarks voor elektriciteitsverbruik, die ervoor zorgen dat de begunstigden worden aangemoedigd om energie te besparen. De begunstigden zullen een bepaald deel van hun indirecte emissiekosten zelf moeten dragen, wat overeenkomt met 1 GWh aan elektriciteitsverbruik per jaar, waarvoor geen steun zal worden verleend.’
Voorwaarden
Een vereiste voor compensatie is dat de begunstigden hun broeikasgasemissies 3% per jaar verlagen ten opzichte van het niveau van 2020. Daarnaast moeten ze aantonen dat ze ten minste 30% van hun elektriciteitsverbruik dekken met koolstofvrije bronnen of ten minste 50% van het steunbedrag investeren in projecten die leiden tot een aanzienlijke vermindering van de broeikasgasemissies van hun installatie ‘tot ver onder de toepasselijke benchmark voor kosteloze toewijzing in het EU-ETS’.
De Europese Commissie wil van Europa in 2050 het eerste klimaatneutrale continent maken. Ook voor andere landen is een vergelijkbare steunmaatregel goedgekeurd; in Duitsland gaat het bijvoorbeeld om een regeling van € 27,5 miljard.