Senator Martens (GL-PvdA) had hierover vragen gesteld tijdens de behandeling van het Belastingplan 2025. Er zijn drie opties om de renteaftrek aan de eerste schijf te koppelen, zo souffleerde het directoraat-generaal de staatssecretaris in de beslisnota. De eerste is het splitsen van het gezamenlijke basistarief ongedaan maken. “Dit is uitvoerbaar per 2026. Tijdens de augustusbesluitvorming vorig jaar is echter bewust gekozen voor deze splitsing. Een wijziging heeft budgettaire gevolgen en gevolgen voor de koopkracht. De maximale aftrek blijft in deze variant feitelijk nog steeds gekoppeld aan de hoogte van de tweede schijf.”
Ten tweede zouden alle grondslagverminderende posten kunnen worden gekoppeld aan de hoogte van de eerste schijf. “Deze opbrengst betekent dat de koopkracht van bepaalde groepen burgers daalt. Deze optie laat het principe van het kabinet om de fiscale behandeling van de eigen woning niet te wijzigen, los. Omdat de koppeling van het maximale aftrektarief aan de eerste schijf een structuurwijziging betekent voor de Belastingdienst in de keten IH, is dit de komende jaren niet mogelijk.”
Tot slot zou alleen de hypotheekrenteaftrek kunnen worden gekoppeld aan de eerste schijf. “Deze optie laat het principe van het kabinet om de fiscale behandeling van de eigen woning niet te wijzigen, los. In deze variant is sprake van twee verschillende maximale aftrektarieven. Dit vergroot de complexiteit.”
Box 3-werk maakt alle andere wijzigingen onmogelijk
Maar het grootste struikelblok lijkt toch vooral (opnieuw) de automatisering: “Het koppelen van het maximale aftrektarief van de hypotheekrenteaftrek aan de hoogte van het tarief eerste schijf zoals in de laatste twee varianten betekent bij de huidige tariefstructuur voor de Belastingdienst een structuurwijziging in de keten inkomensheffing. Structuurwijzigingen in het IV-landschap voor de keten Inkomensheffing zijn in verband met onder meer de herstelwerkzaamheden box 3 en de moderniseringsopgave de komende jaren niet mogelijk.”
Geen plannen
De staatssecretaris heeft het advies overgenomen. “De varianten waarbij het maximale aftrekpercentage van de hypotheekrenteaftrek gekoppeld wordt aan de hoogte van de eerste schijf, betekenen allemaal dat het uitgangspunt dat er niets verandert aan de fiscale positie van de eigen woning wordt losgelaten. Het kabinet is daar geen voorstander van. Alles afwegende heeft het kabinet geen plannen om het maximale aftrektarief van de hypotheekrente te koppelen aan de eerste schijf in de inkomstenbelasting.”
