Geld maakt niet altijd gelukkig maar is, zeker als het om miljoenen gaat, vaak de bron van kwaad bloed. Dat blijkt uit broedertwist van Gijs en Jan de Jong, die rijk werden in Amerika, en vrijwel al hun bezittingen als gezamenlijk vermogen beschouwden. De miljonairs-enclave Bloemendaal smult al jaren van de ruzie, waarin ook een rol was weggelegd voor een EY-belastingadviseur.
Bittere verwijten en modder werden over en weer gesmeten tijdens hun ruzie om €20 miljoen. De broedertwist liep zo uit de hand, dat Gijs later een dreigbrief aan Jan schreef om hem te dwingen hun geschil in materiële zin bij te leggen. Anders zou Gijs Jan er bij de Belastingdienst bij lappen en hem bij al zijn zakenpartners, inclusief de banken, in een kwaad daglicht zetten. Die dreigbrief werd overigens door de rechtbank beoordeeld als ‘pure chantage’. Zo blijkt uit het vonnis dat eerder werd gepubliceerd. Gijs en zijn vrouw Pieternel mochten niet langer strooien met verdachtmakingen over belastingontduiking, valsheid in geschrifte en witwassen. Op straffe van, voor de duur van twee jaar, een dwangsom van maximaal een half miljoen. Jan had overigens het idee dat zijn broer niet de aanstichter was van al het kwade bloed, maar Pieternel, werkzaam bij Loyens & Loeff, en gespecialiseerd in estate-planning. Schoonzus, een amazone voor wie de broers samen een paardenweitje kochten, zou de spijtzwam in de familie zijn.
Landgoed
Wat er aan de vete voorafging. Van het geld dat de broers samen verdienden en met hypotheken van ABN Amro, kochten zij een groot landgoed in Bloemendaal, Caprera. Later volgden ook de paardenwei en een appartement. Eenmaal weer gesetteld in Nederland wilden ze het vermogen ontvlechten en zoals te raden valt kwam daar een diepe vete uit voort. Een notaris van Allen & Overy en een accountant van EY was een bijrol toebedeeld. De notaris kreeg het aan de broek van Gijs en werd vanwege zijn aandeel in de zaak aanvankelijk uit het ambt gezet. Later werd die maatregel omgezet in een tuchtrechtelijke berisping. Tussentijds kreeg ook nog een Bloemendaalse ‘Quote 500-advocaat’ om de oren, die volgens Gijs en Pieternel juridisch geen deuk in ene pakje boter sloeg, maar wel €380.000 declareerde. De belastingadviseur was er intussen nog niet klaar mee, maar werd gedaagde in een slepende bodemprocedure.
Vermogensdeling
De notaris was opgedragen de gezamenlijke boedel te scheiden. De ruil die tot stand kwam hield in dat Gijs zijn belang in landgoed Caprera inleverde voor huize Duin en Daal, met het weiland waar hij zelf een landgoed van wilde creëren. Uiteindelijk leidde de deal tot grote onvrede bij Gijs en zijn Pieternel, die zich zwaar benadeeld voelden. Jan, de notaris en de belastingadviseur zouden hem hebben belazerd met een fiscale constructie, gebruikmakend van Gijs’ onwetendheid. De notaris zou hem in een zes uur durende meeting onder druk hebben gezet om hem, eigenlijk tegen zijn wil, papieren te tekenen. In hoger beroep bleek dat de notaris de conceptakten tijdig had voorgelegd aan Gijs, en commentaar op de concepten leidde zelfs tot aanpassing van de akten. Tijdens het hoger beroep kwam vast te staan dat de broers ‘volledige wilsovereenstemming’ bereikten over de ingewikkelde ontvlechtingsconstructie.
EY-adviseur
Maar klaar was het daarmee niet. Er volgde een bodemprocedure, waarin de belastingadviseur het nog eens voor de kiezen kreeg en gedaagde werd. Broer Jan had zich bij het opzetten van de constructie door hem laten adviseren. Niet over de constructie, betoogde de EY-man, wel over de zogeheten 35%-regeling (voorloper van de 30%-regeling) die voor zijn cliënt had aangevraagd. Deze regeling hield in dat 35% van het loon uit dienstbetrekking onbelast was en dat het vermogen was vrijgesteld van vermogens- en inkomstenbelasting gedurende een periode van maximaal tien jaar, indien werd voldaan aan een aantal cumulatieve eisen (waaronder een dienstbetrekking en een specifieke deskundigheid). Tot juli 2009 kwam Jan in aanmerking voor de 35%- dan wel 30%-regeling.
Kasrondje
Gijs had een andere kijk op de toedracht. Bij de verdeling zou hij zijn helft aan Jan hebben overgedragen, terwijl daar als gevolg van een zogeheten ‘kasrondje’ niks voor was betaald. Hij zou nooit hebben gesnapt dat het niet de bedoeling was dat een deel van het landgoed materieel verdeeld zou worden en dat aan die verdeling louter fiscale motieven ten grondslag lagen. De belastingadviseur had Gijs als wederpartij van Jan de fiscale constructies moeten uitleggen en hij hem moeten informeren over de precieze gevolgen van die verdeling. Een accountantsverklaring die aan de stukken zou zijn gehangen, zou buiten Gijs om zijn gegaan.
‘Architect’
Daarmee had de adviseur volgens Gijs onrechtmatig gehandeld. De EY-man zou de ‘architect’ zijn geweest van de constructie zijn geweest en op hem zou om die reden een buitencontractuele zorgplicht hebben gerust, zeker nu Gijs in eigen ogen schade had geleden door de constructie. De belastingadviseur betwistte dat hij in strijd met zijn zorgplicht handelde en voerde aan dat hij niet betrokken was bij de wijze van verdeling tussen de broers. De rechtbank was van oordeel dat Gijs zijn stellingen met betrekking tot de verdeling en ieders rollen onvoldoende heeft onderbouwd. Zo was ook geenszins vast komen te staan dat de belastingadviseur de kwaaie pier was, althans in de ogen van Gijs, in die zin dat hij Jan zou hebben geadviseerd Gijs uit te kopen, een kasrondje op te zetten en het deposito op naam van Jan te zetten.
