In 2017 schreef topambtenaar Sandra Palmen een kritisch memo over de werkwijze van de fiscus bij toeslagen. PwC onderzocht waarom haar waarschuwing destijds in een la verdween. Maar het accountantskantoor weet dat na 9 maanden onderzoek nog steeds niet, bleek dinsdagavond in de Tweede Kamer.
Sandra Palmen was destijds een hooggeplaatste juriste bij de Belastingdienst. Al in maart 2017 omschreef de behandeling van gedupeerde ouders in wat later de ‘toeslagenaffaire’ zou worden als ‘laakbaar’. Ze vond dat de ouders gecompenseerd moesten worden. Maar haar kritische memo werd niet opgemerkt, waardoor het wanbeleid nog jaren door kon gaan.
‘Geen goede uitleg’
PwC deed op verzoek van de Tweede Kamer onderzoek naar de verdwijning van het memo-Palmen. Maar 9 maanden onderzoek, 38 interviews met (oud-)medewerkers van het ministerie van Financiën en 16.000 documenten geven nog steeds geen helder beeld van wat er is gebeurd met het ‘memo-Palmen’. Het PwC-onderzoek verscheen begin oktober, dinsdagavond gaven de onderzoekers tekst en uitleg na vragen van Kamerleden, nadat zij al 76 vragen schriftelijk hadden beantwoord. Nadat Palmen haar stuk had geschreven, werd het ‘relatief stil’ rond het thema, zei PwC-onderzoeker Sander Kranenburg. Totdat het in juni 2019 toch opeens weer opdook. ‘Daar is geen goede uitleg voor’.
Uijlenbroek
Begin oktober werd duidelijk dat de uiteindelijke versie van het PwC was afgezwakt. Het leek erop alsof een topambtenaar uit de wind moest worden gehouden. De Tweede Kamer kondigde toen al aan het er niet bij te laten zitten. SP-Kamerlid Renske Leijten wilde weten wie het hele rapport twee keer heeft kunnen inzien voordat het werd gepubliceerd. Dinsdagavond bleek dat dit meerdere hoge (oud-)ambtenaren van de Belastingdienst en het ministerie van Financiën waren geweest, onder wie Jaap Uijlenbroek die tussen 2017 en 2020 de hoogste baas bij de Belastingdienst was. Dit gebeurde onder het mom van hoor en wederhoor, benadrukte PwC-onderzoeker Kranenburg. Lagere ambtenaren kregen niet het hele onderzoek ter inzage.
Onder ede
Voor de toeslagencommissie verklaarde Uijlenbroek begin dit jaar onder ede dat hij ‘op geen enkele manier’ het memo eerder had gezien dan toen het in oktober 2020 in de publiciteit kwam. In het uiteindelijke PwC-rapport stond dat topambtenaar Jaap Uijlenbroek bij een ambtelijke bespreking op het ministerie op 5 juni 2019 over ‘conceptfactsheets’ heeft gesproken met andere ambtenaren. Volgens PwC zou toen geen memo-Palmen zijn genoemd, maar was gesproken over iets wat werd ‘aangeduid als het interne memo van 2017 van een vaktechnisch medewerker van Toeslagen’. In het conceptrapport van PwC, van een halve maand eerder, was de tekst over dezelfde ambtelijke bijeenkomst scherper geformuleerd. Uijlenbroek zou naar ‘de opvolging van het memo-Palmen sinds 2017’ hebben gevraagd. Mogelijk heeft de tobambtenaar dus onder ede gelogen. Uijlenbroek liet recent aan NU.nl weten bij zijn eerdere verklaring te blijven.
Bron: Nu.nl