De aanpak van schijnzelfstandigheid zou zich moeten richten op een groep van enkele tienduizenden zzp’ers die tegen een zeer laag uurtarief werken, bepleit HR-dienstverlener HeadFirst. De rest is niet kwetsbaar.
HeadFirst verwijst naar de plannen om schijnzelfstandigheid tegen te gaan via de Wet DBA, die inmiddels al zes jaar oud is. Handhaving is nauwelijks uitvoerbaar, concludeerde de Algemene Rekenkamer kortgeleden. De SER stelde daarom voor bij tarieven onder de 30 tot 35 euro per uur een ‘rechtsvermoeden van werknemerschap’ in te voeren.
Handhaving baseren op perspectieven
Volgens de Talent Monitor van HeadFirst, een onderzoek naar de uurtarieven van zelfstandigen, hebben schilders en schoonmakers van bouwwerken en bouwarbeiders ruwbouw gemiddeld een tarief van 30 euro of hoger en zijn ze zeer schaars. ‘Zij hebben daardoor financieel een rooskleurig perspectief op de arbeidsmarkt.’ Kunstenaars noteren per uur een schamele 23 euro, maar zijn ook schaars, overweegt het bedrijf.
Winkelverkopers, kinderverzorgers, onderwijsassistenten, kelners en barlieden als zzp’er in Nederland werken gemiddeld tegen de laagste uurtarieven. Zij zitten echt in de knel met maximaal 20 euro per uur en ze zijn bovendien niet schaars. ‘Zij kennen een relatief lage schaarste-indicatie, wat voorspelt dat het uitzicht op tariefstijging beperkt is. Daartegenover staat dat in deze beroepsgroepen relatief weinig zzp’ers actief zijn, ten opzichte van het totaal van bijna 1,2 miljoen.’
Passende maatregelen
Op deze groep zou de handhaving zich moeten richten, vindt HeadFirst. ‘In deze beroepsgroepen zijn relatief weinig zzp’ers actief, bij elkaar opgeteld slechts enkele tienduizenden. Kappers zijn hierop een uitzondering: we kennen in Nederland meer dan 25.000 freelance kappers, weliswaar werkzaam tegen een gemiddeld uurtarief van 23 euro.’ HeadFirst-directeur Marion van Happen: ‘Meer dan de helft van alle zzp’ers in Nederland heeft een uurtarief van 35 euro of hoger. Er mag niet voorbij worden gegaan aan deze grote groep zelfstandigen die er bewust voor kiest om in vrijheid te ondernemen, een sterke onderhandelingspositie heeft en zeer tevreden zijn over de arbeidsomstandigheden. Als het nieuwe kabinet zich richt op passende maatregelen voor beroepen met lagere uurtarieven, kunnen we succesvol toewerken naar duidelijkheid voor alle zelfstandigen en hun opdrachtgevers.’
Tarieven sterk omhoog
Volgens het bedrijf worden hoogopgeleide zzp’ers dit jaar 5 procent duurder; de praktisch opgeleide zelfstandige kan zelfs 10 procent meer vragen. De machinemonteur spant de kroon met een verwachte tariefstijging van bijna 45 procent, loodgieters kunnen er volgens HeadFirst wel ruim 36 procent bij doen. Ook vrachtwagenchauffeurs zitten goed met een verwachte tariefstijging van 24 procent. Bij de hoogopgeleide zzp’ers voorziet het bedrijf bij de elektrotechnisch ingenieur de meeste stijging, met meer dan 20 procent.
