
De Belastingdienst heeft op grote schaal persoonlijke gegevens van belastingbetalers – waaronder uitingen op sociale media – van internet gehaald, in een computersysteem opgeslagen en gebruikt bij haar toezicht en fraudebestrijding. Dit gebeurde ondanks interne twijfels over de rechtmatigheid hiervan en over de ‘herkomst, juistheid en actualiteit’ van de opgeslagen data. Dat schrijft NRC.
De gegevens werden opgeslagen in de omstreden database Risico Analyse Model (RAM), waarvan NRC dit voorjaar de grootschalige inzet onthulde. RAM – dat rond de eeuwwisseling in gebruik werd genomen – werd volgens een interne rapportage gebruikt voor ‘profiling’, onder meer op grond van nationaliteit. RAM leverde ook ‘verwonderadressen’ op, waar volgens de verzamelde data sprake was van mogelijk afwijkende (lees: verdachte) gedragspatronen.
Afdeling Toeslagen
RAM werd ook ingezet bij de afdeling Toeslagen, iets wat door staatssecretaris Van Rij eerder tegenover de Kamer werd ontkend. Ook de Douane gebruikte RAM, net als de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD). De Belastingdienst controleerde met het systeem bovendien de eigen medewerkers, met het oog op ‘behalen productiedoelen, productiekwaliteit, anonieme geaggregeerde overzichten en integriteitsschendingstoetsing’.
De zelfgebouwde database bevatte ‘gegevens met een hoog vertrouwelijk karakter, gezien de fiscale, financiële en/of persoonlijke aard van de gegevens,’ zo citeert NRC uit de interne analyse. ‘Er wordt veel gevoelige data van heel veel personen bij elkaar gebracht.’ Via RAM hadden Belastingdienstmedewerkers ook toegang tot informatie over eventuele strafrechtelijke vervolging of opsporing. De Belastingdienst verzamelde de gegevens uit tientallen bronnen, binnen en buiten de overheid, waardoor per burger honderden verschillende data werden opgeslagen. Via zoekopdrachten was het mogelijk om ‘nagenoeg alles aan alles te relateren’, staat in de interne analyse.
Bron: NRC