Staatssecretaris Menno Snel van Financiën wil bekijken welke mogelijkheden er zijn om de regelingen voor ANBI’s en sociaal belang behartigende instellingen (SBBI’s) te verbeteren. Dat antwoord Snel op vragen uit de Tweede Kamer over kritische evaluaties van de giftenaftrek en de praktijk rondom ANBI’s en SBBI’s.
Verbeteringen
In het regeerakkoord is weliswaar afgesproken dat de giftenaftrek en ANBI-regelingen worden gecontinueerd, maar Snel wil binnen het kader van die afspraak toch bekijken of er verbeteringen mogelijk zijn. De evaluaties waren namelijk kritisch op het punt van de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van de regelingen.
Vertraging
Snel wil daar nu aan tegemoet komen, maar heeft meer tijd nodig. “Omdat ik het van belang vind dat verbetervoorstellen ook op maatschappelijk draagvlak kunnen rekenen, met name bij de filantropiesector die in belangrijke mate financieel steunt op deze regelingen, wil ik iets meer tijd nemen voor het opstellen van een kabinetsreactie.” De staatssecretaris streeft er naar om de kabinetsreactie voor 1 juni naar de Kamer te sturen.
Publicatieplicht kerkgenootschappen
Snel antwoordde ook op Kamervragen over de publicatieplicht van kerkgenootschappen. Sinds 1 januari 2014 geldt zo’n publicatieplicht op internet voor kerkelijke instellingen met een ANBI-status. Halverwege 2017 werd al geconstateerd dat veel kerken niet aan die plicht voldoen. 632 van de toen gecontroleerde 1.532 kerken voldeden niet aan de plicht. Inmiddels is dat aantal opgelopen tot 970 kerken, meldt Snel. Eind vorig jaar waren 2.135 kerkelijke instellingen gecontroleerd, op een totaal van ongeveer 9.600. “Circa de helft van deze gevallen betrof ANBI’s die niet beschikten over een website. Van die 970 omissies zijn er 884 hersteld en heeft één omissie tot een intrekking geleid. Met 85 instellingen is nog overleg gaande over het herstel”, licht de staatssecretaris toe.
Onvrije landen
Kamerlid Pieter Omtzigt (CDA) stelde vragen aan de staatssecretaris over de transparantie van geldstromen uit onvrije landen bij moskeeën en kerken die de ANBI-status hebben. Ook daar gaat Snel nu op in. De staatssecretaris bevestigt dat uit de cijfers die gepubliceerd worden naar aanleiding van de publicatieplicht van
ANBI-instellingen niet herleid kan worden of er geld ontvangen is uit onvrije landen. “De wettelijke bepalingen met betrekking tot de publicatieplicht voor ANBI-instellingen bevatten geen specifieke voorschriften inzake informatie over de herkomst van ontvangsten.”
Ongewenste beïnvloeding
Snel wijst er op dat er wel degelijk gewerkt wordt aan de aanpak van ongewenste beïnvloeding van maatschappelijke en religieuze organisaties vanuit onvrije landen en organisaties. Zi is in een brief die op 4 december 2016 aan de Tweede Kamer is verzonden een set aanvullende maatregelen aangekondigd waarvan een
deel al in werking is getreden. “Voorbeelden hiervan zijn de versterkte diplomatieke dialoog met een aantal landen in het Midden-Oosten om transparantie rondom financieringsstromen vergroten, alsook de inmiddels opgestarte pilot binnen het Financieel Expertise Centrum (FEC). De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is de coördinerende bewindspersoon waar het gaat om ongewenste financiering van instellingen en activiteiten maar trekt hierin nauw op met de andere betrokken ministeries. De minister voor Rechtsbescherming zal voor het eind van het eerste kwartaal van 2018 per brief uw Kamer een verkenning sturen over de wijze waarop aan de passage in het regeerakkoord over transparantie van geldstromen uitvoering kan worden gegeven.”