RTL Nieuws vroeg Idsinga herhaaldelijk om openheid over zijn zakelijke belangen, maar hij vindt dat een privéaangelegenheid. Hij geeft aan dat hij zijn aandelenbelangen tijdens de formatie heeft besproken met de formateur en de landsadvocaat. Idisinga (eerst VVD, nu NSC) was voorheen fiscalist en investeerder; via zijn persoonlijke financiële holding heeft hij voor ruim € 6 miljoen aan financiële vaste activa in bezit.
1 naam is bekend
De staatssecretaris heeft met zijn beleid invloed op de winstgevendheid van individuele bedrijven, mogelijk ook bedrijven waarin hij zelf belegt. In het eindverslag van formateur Van Zwol staat dat Idsinga onder andere ‘participaties in Nederlandse vastgoedfondsen’, leningen aan mkb-bedrijven, obligaties, certificaten en aandelen in beursgenoteerde en niet-beursgenoteerde bedrijven bezit. Daarvan is alleen het bedrijf Algaerator bij naam bekend.
Gedurende zijn ambtstermijn kan Idsinga echter niet over zijn belangen beschikken. Anderen hebben volmacht en stemrecht, zo laat hij weten. Volgens de regels zou hij wel de namen van de betrokken bedrijven moeten noemen, indien mogelijk. De organisatie Transparency International Nederland vindt dat Idsinga ten onrechte de afweging heeft gemaakt dat openbaarmaking niet mogelijk is. “Er is niets mis met aandelen hebben en ook niet met staatssecretaris zijn. Maar als je kiest voor de combinatie, moet er op zijn minst openheid over zijn”, zegt directeur Lousewies van der Laan.
Op afstand zetten niet genoeg
Volgens emeritus hoogleraar bestuurskunde Leo Huberts is aandelenbezit een ‘blinde vlek’ in de discussie over belangenverstrengeling in Nederland, omdat eigen zakelijke belangen van invloed kunnen zijn op de besluitvorming. Huberts vindt het wel goed dat de aandelen van de staatssecretaris ‘op afstand’ zijn gezet. Dat neemt alleen nog niet het gevaar weg dat Idsinga besluiten kan nemen over gunstige fiscale regelingen voor een sector waarin hij zelf ook belegt. Openbaarmaking van de belangen zorgt ervoor dat de buitenwereld kan controleren of maatregelen worden genomen zonder dat het eigenbelang een rol speelt.
