Ingehouden loonheffing mag je “aftrekken” van de inkomstenbelasting, toch? Niet altijd dus. Maar hoe zit het eigenlijk precies? Wanneer loop je als belastingplichtige het risico dat de loonheffing niet aftrekbaar blijkt te zijn als voorheffing op de inkomstenbelasting? En wanneer loop je als inspecteur het risico dat je geen inkomstenbelasting mag navorderen, omdat over deze inkomsten al loonheffing is betaald? En, stel dat er wel een naheffingsaanslag loonheffingen is opgelegd aan de inhoudingsplichtige, maar deze niet betaald wordt. En dat deze – nadat de aangifte inkomstenbelasting is ingediend – verminderd wordt tot nihil? Een ingewikkeld verhaal zegt u? Ja, dat klopt! Maar het is zeker de moeite waard u hierin te verdiepen wanneer u te maken krijgt met naheffingsaanslagen of navorderingsaanslagen op dit gebied.
Casus taxichauffeur
Onlangs heeft de Hoge Raad de knoop doorgehakt in de volgende – vereenvoudigd en in chronologische volgorde weergegeven – casus.
- Een werknemer ontvangt salaris van diverse payrollbedrijven. Hij is taxichauffeur en heeft (als oud-eigenaar) een leidinggevende functie binnen het taxibedrijf van zijn dochter.
- De inhoudingsplichtigen (diverse payrollbedrijven) dragen geen loonheffingen af. Onze taxichauffeur schijnt daar verantwoordelijk voor te zijn geweest.
- De inspecteur legt flinke naheffingsaanslagen loonheffingen op aan de payrollbedrijven. Deze worden niet betaald.
- Onze taxichauffeur dient zijn aangifte inkomstenbelasting in en vermeldt de loonheffingen als voorbelasting.
- De inspecteur vermindert de naheffingsaanslagen loonheffingen die hij aan de payrollbedrijven heeft opgelegd tot nihil, omdat ze alsnog aangifte loonheffingen indienen. Deze worden echter ook niet betaald.
- De inspecteur legt een aanslag inkomstenbelasting op aan de taxichauffeur, maar weigert hierbij rekening te houden met de in de aangifte vermelde – niet afgedragen – loonheffingen.
Dubbele heffing
De taxichauffeur legt zich hier niet bij neer: wanneer een inspecteur kiest om loonheffingen als eindheffing na te heffen bij een inhoudingsplichtige kan een werknemer deze bedragen in mindering brengen op de inkomstenbelasting, anders wordt er per slot van rekening twee keer belasting geheven over hetzelfde inkomen, nietwaar? Voor de liefhebbers: deze dubbele heffing wordt voorkomen door het bij de inhoudingsplichtige nageheven loon vrij te stellen in artikel 3.84 wet IB. Dat de inspecteur de naheffingsaanslagen loonheffingen later vermindert tot nihil is niet zijn probleem toch?
Hoge Raad
Zoals u weet, gaat de Hoge Raad alleen in op rechtsvragen. Hij gaat dus niet in op de vraag of de eerdere rechters onze taxichauffeur – als spin in het web van het bedrijf verantwoordelijk voor het al dan niet betalen van de loonheffingen – terecht niet geloven wanneer hij aangeeft dat hij echt niet wist dat er geen loonheffingen waren betaald. De belangrijke rechtsvraag die de Hoge Raad hier beantwoord, is de vraag of er ook sprake kan zijn van “dubbele belastingheffing” wanneer de naheffingsaanslag aan de werkgever al voor het opleggen van de aanslag inkomstenbelasting is verminderd tot nihil. De Hoge Raad maakt hier korte metten mee: nee dus! Of, in de woorden van de Hoge Raad zelf: ‘Loon dat betrokken is geweest in een naheffingsaanslag die ten tijde van het opleggen van de aanslag (HE: inkomstenbelasting) reeds is vernietigd of, zoals in dit geval, verminderd tot nihil, valt daarom niet onder die vrijstelling (HE: van art. 3.84 lid 1 IB)’.
Heleen Elbert