Naast het afkopen van het opgebouwde pensioen in eigen beheer was het tot en met 2019 ook mogelijk dit pensioen om te zetten in een oudedagsverplichting (ODV). Ongeveer een derde van de dga’s met een pensioen in eigen beheer koos voor de ODV. De vraag is hoe u (in de toekomst) omgaat met deze ODV. In ieder geval heeft de staatssecretaris enkele nadere mogelijkheden in een recent besluit opgenomen.
Bij een omzetting van het pensioen in eigen beheer in een ODV werd het pensioen in eigen beheer fiscaal geruisloos afgestempeld van de commerciële naar de fiscale waarde en vervolgens omgezet in een ODV. De fiscale reservering was hierbij direct de waarde van de ODV en in de toekomst moeten hiervoor uitkeringen worden aangekocht.
Voor zover de ODV niet is afgestort in een lijfrente (zie hierna), moeten op de AOW-gerechtigde leeftijd – of uiterlijk twee maanden later – uitkeringen worden aangekocht. Deze uitkeringen kunnen door de bv worden verzorgd. Er hoeft geen actuariële berekening te worden gemaakt, maar de bv zal in het eerste jaar 1/20e deel van de ODV uitkeren. Een jaar later zal er 1/19e van de ODV op dat moment worden uitgekeerd, een jaar later 1/18e, enz. De totale duur moet namelijk 20 jaar zijn en het is dus een stellige uitkering.
Na het overlijden van de DGA zullen de uitkeringen doorgaan aan de erfgenamen, totdat de 20 jaar zijn volgemaakt. De uitkeringen uit de ODV mogen op grond van art. 38p, lid 2, onderdeel a Wet LB 1964 maximaal vijf jaar voor de AOW-gerechtigde leeftijd ingaan. In een dergelijke situatie is de uitkeringsduur dan (maximaal) 25 jaar.
Afstorting ODV in lijfrente
Het is toegestaan de ODV op enig moment geheel of gedeeltelijk om te zetten in een lijfrente bij een verzekeraar, bank of beleggingsinstelling. Bij deze uitvoerder moet dan een toegestane lijfrente worden aangekocht. In het kader van deze omzettingsmogelijkheid heeft de staatssecretaris twee nieuwe onderdelen opgenomen in zijn besluit van 17 februari 2023, nr. 2023-1520
Het gaat hier allereerst om de afstorting als de termijnen van de ODV al zijn ingegaan en daarnaast om de afstorting op hogere leeftijd.
- Afstorting als ODV al is ingegaan
Een ODV mag ook nog worden omgezet in een lijfrente bij een toegestane uitvoerder als de termijnen van de ODV al zijn ingegaan. Hierbij geldt wel dat de volledige waarde van de ODV wordt aangewend ter verkrijging van een lijfrente en dat dit moet worden voorgelegd aan de belastingdienst.
Zou er onvoldoende vermogen zijn om de volledige ODV af te storten (men noemt dit onderdekking) is omzetting in een lijfrente ook mogelijk. Hierbij gelden wel aanvullende voorwaarden. De onderdekking mag namelijk niet het resultaat zijn van bijvoorbeeld winstuitdelingen of onvolwaardige vorderingen op de dga. Ook moeten alle aanwezige bezittingen van het lichaam worden aangewend ter verkrijging van een lijfrente en moet de BV worden geliquideerd direct na verkrijging van een lijfrente.
- Afstorting op hogere leeftijd
Een ODV mag ook worden afgestort in een lijfrente op een tijdstip later dan het jaar waarin de belastingplichtige aan wie de lijfrentetermijnen toekomen, de leeftijd heeft bereikt die vijf jaar hoger is dan de AOW-leeftijd als de termijnen van de lijfrente direct ingaan. De uitkeringsduur van 20 jaar mag daarbij worden verminderd met de periode die verstreken is tussen het moment waarop de gerechtigde de AOW-leeftijd heeft bereikt en het moment waarop de eerste termijn van de lijfrente wordt uitgekeerd. Ook moet dit worden afgestemd met de belastingdienst. Afstorting van de ODV op hogere leeftijd kan zeker welkom zijn, omdat dit eventueel de mogelijkheid biedt om de BV te liquideren.
Mogelijkheden lijfrente
Daar waar de ODV gebonden is aan een uitkeringstermijn van 20 jaar, is dit bij een lijfrente anders. Een kortere termijn is daarbij meestal mogelijk. Daarnaast zijn er nog meer verschillen tussen de afwikkeling van een ODV bij de eigen BV versus de afstorting in een lijfrente bij een toegestane uitvoerder.
Tot slot
De hiervoor beschreven mogelijkheden met een ODV zijn zeer welkom. Het verdient aanbeveling voor een dga goed na te blijven denken wat de behoefte is met de uitkeringen uit een ODV. Hierbij dient hij ook op de hoogte te zijn van de andere mogelijkheden die een lijfrente biedt. Goed advies hierbij lijkt onontbeerlijk.
Mr. dr. Gerard Staats werkt bij het Bureau Vaktechniek van BDO Belastingadviseurs en is universitair docent aan de Universiteit van Tilburg en de Open Universiteit.
Deze bijdrage is eerder gepubliceerd op Pensioen Vanmorgen. Met Pensioen Vanmorgen onderbouw je jouw pensioenkennis. Je volgt relevante ontwikkelingen en krijgt nieuwe inzichten door zowel korte als beschouwelijke artikelen. Abonneer je op Pensioen Vanmorgen en ontvang alle ins en outs over pensioenen voor een goed onderbouwd pensioenadvies.
