Waar gaat deze zaak over?
Het bedrijf is op 16 april 2018 opgericht met verdachte en medeverdachte als gezamenlijke aandeelhouders en bestuurders.
Vanaf 8 december 2020 is verdachte enig bestuurder geworden. Vanaf 17 november 2022 is medeverdachte enig aandeelhouder geworden. Het bedrijf heeft als activiteiten de inkoop en verkoop van en de handel in groenten, fruit en overige producten waaronder begrepen handel op week- en jaarmarkten.
Aanleiding onderzoek
Op 2 mei 2022 is de Belastingdienst een boekenonderzoek gestart bij het bedrijf. Het onderzoek had betrekking op de jaren 2018 tot en met 2021 en betrof een onderzoek in verband met de omzetbelasting, de loonheffing en de vennootschapsbelasting. Dit onderzoek leidde onder meer tot het vermoeden dat de aangiften loonbelasting onjuist werden ingediend en dat geen deugdelijke administratie werd gevoerd doordat niet alle werkzame personen daarin werden opgenomen en/of het uitbetaalde loon niet juist werd vermeld. Op 20 juli 2022 is besloten een strafrechtelijk onderzoek in te stellen tegen het bedrijf en haar feitelijke leidinggevers.
Loonaangiften onjuist ingediend
De rechtbank constateert dat alle aangiften loonbelasting over de ten laste gelegde periode (maand 7 van 2018 tot en met maand 12 van het jaar 2022) onjuist zijn ingediend doordat niet alle werkzame personen daarin werden opgenomen en het uitbetaalde loon niet juist werd vermeld. Loonstroken werden volgens medewerker 1 en medewerker 2 nauwelijks verstrekt en contante loonbetalingen stonden daarop niet vermeld.
Het fiscale nadeel is door de Belastingdienst berekend op een bedrag van € 78.515. De rechtbank zal echter hierop in mindering brengen het berekende nadeel van de maand juni 2018, omdat de ten laste gelegde periode aanvangt met de maand juli 2018. De rechtbank gaat daarom uit van een fiscaal nadeel van € 77.434.
Bedrijf is dader
Vervolgens is het de vraag of het doen van onjuiste aangiften van de loonbelasting aan het bedrijf kan worden toegerekend. De rechtbank overweegt hierover het volgende. Het doen van aangiften loonbelasting viel binnen de normale bedrijfsvoering van het bedrijf. Het bedrijf kan worden aangemerkt als dader van het onder 1 ten laste gelegde.
Tot 2021 administratie niet op de rit
De boekhouder heeft tegenover de FIOD verklaard dat hij de boekhouder van het bedrijf is en zorg droeg voor administratie en de aangiften loonheffing. verdachte nam voorheen de boekhouding voor zijn rekening, maar dat ging niet goed. Vanaf januari 2019 is het bedrijf op advies van de boekhouder gestart met het bijhouden van kasboeken en daardoor ging het geleidelijk aan beter met de administratie van het bedrijf. Tot 2021 was de administratie niet op de rit, aldus de boekhouder.
Verklaring verdachte
Tijdens de terechtzitting heeft verdachte onder meer verklaard dat als een werknemer vroeg om een voorschot hij/zij dat kreeg en dit werd dan verrekend aan het einde van de maand. Als bijvoorbeeld iemand 15 uren had gewerkt, en 5 uren al contant uitbetaald had gekregen, gaf hij aan de boekhouder door dat die persoon 10 uren had gewerkt. Dergelijke contante betalingen/voorschotten werden niet in het kasboek genoteerd.
De boekhouder verzorgde onder meer de salarisadministratie en aangiften loonbelasting. Het door de FIOD berekende nadeel kan niet kloppen, omdat de medewerkers niet zoveel uren hebben gewerkt. Medewerkers kwamen ook wel eens niet opdagen of werden eerder naar huis gestuurd, zoals met slecht weer omdat dan niet veel mensen naar de markt komen, aldus verdachte.
Opzet verdachte
De rechtbank leidt het opzet allereerst af uit de verklaring van verdachte, die ter terechtzitting heeft verklaard dat in de beginjaren werknemers aan het einde van hun werkdag hun loon contant uitbetaald kregen. Deze verklaring van de verdachte strookt met de onderzoeksbevindingen van de FIOD en wordt onder meer bevestigd door de als getuige gehoorde medewerker 1 en medewerker 2.
Uit voornoemd feitencomplex volgt dat vanaf 2020 sommige werknemers gedeeltelijk in de aangifte loonbelasting opgenomen. Dit kwam er in de praktijk erop neer dat een deel van het loon per bank werd overgemaakt en een deel van het loon contant werd uitbetaald.
Contant betaald loon niet aan boekhouder doorgegeven
Verdachte heeft verklaard dat contant betaald loon niet aan de boekhouder werd doorgegeven en niet in het kasboek werd genoteerd. medewerker 1 heeft over deze verandering specifiek verklaard dat dit kwam omdat de FIOD langs was geweest en het volgens verdachte anders ging opvallen. Dat daarnaast opzettelijk werknemers in zijn geheel niet in aangiften loonbelasting werden opgenomen volgt uit correspondentie tussen verdachte en de boekhouder inhoudende dat personeel volgens verdachte niet op de loonlijst wilde.
Medeverdachte ook opzet
Medeverdachte had ook opzet, omdat zij ook personeel zwart uitbetaalde en wist van de wijze waarop het personeel in de loop der jaren werd betaald. Ter zitting heeft medeverdachte bevestigd dat zij contante geldbedragen van verdachte ontving om werknemers mee te betalen.
Medewerker 1 en medewerker 2 hebben ook verklaard dat zij contant loon van haar hebben ontvangen. Verder is op de telefoon van medeverdachte een WhatsAppconversatie aangetroffen van 26 mei 2020 tussen medeverdachte en medewerker 5. Medeverdachte vroeg daarin om controle van haar adres en BSN. medewerker 5 vroeg aan medeverdachte waarvoor dit was, waarop medeverdachte antwoordde “gedeelte op papier”. Daarnaast bevindt zich in het dossier een WhatsAppconversatie tussen medeverdachte en medewerker 6 op 6 april 2021.
Medewerker 6 vroeg aan medeverdachte wat haar inkomen op papier wordt omdat ze misschien in aanmerking kan komen voor een studio. medeverdachte antwoordde hierop “..We proberen er achter te komen. Je het liever niet teveel uren op papier toch?“
Opzettelijk niet juiste uren doorgeven
Volgens verdachte werden de gewerkte uren bijgehouden in een boekje in/bij de kassa van de marktkraam. De rechtbank stelt vast dat (ook) medeverdachte zich bezighield met het noteren van de gewerkte uren van het personeel. Medewerker 1 en medewerker 2 hebben namelijk verklaard dat medeverdachte de gewerkte uren bijhield en in de woning medeverdachte zijn een weekplanner en andere notities aangetroffen. Verdachte gaf vervolgens het aantal gewerkte uren van het personeel aan de boekhouder door. Dat opzettelijk niet het juiste aantal uren werd doorgegeven volgt uit de verklaring van verdachte ter terechtzitting over het verrekenen van voorschotten en/of contante uitbetalingen.
Opzet wettig en overtuigend bewezen
De rechtbank oordeelt dat zowel bij verdachte als medeverdachte sprake is van opzet op het ten laste gelegde onjuist of onvolledig doen van de aangiften loonheffing en dit handelen kan worden toegerekend aan het bedrijf. De rechtbank verwerpt daarmee de verweren van de verdediging op dat punt. De rechtbank acht het opzet van het bedrijf wettig en overtuigend bewezen.
Uit voornoemd feitencomplex is naar voren gekomen dat verdachte en medeverdachte beiden bekend waren met de boekhouder en contact met het boekhoudkantoor hebben gehad over administratie en jaarstukken betreffende het bedrijf. Daarnaast hadden zij beiden de dagelijkse leiding over het bedrijf en stuurde medeverdachte het personeel aan. Beiden hebben WhatsAppcontact gehad met een of meer medewerkers over werkgerelateerde aangelegenheden.
Actief contant aan werknemers betaald
Medeverdachte registreerde de gewerkte uren van het personeel en onderhield het meeste (WhatsApp)contact met de werknemers voor het maken van werkafspraken. Zij noteerde de gewerkte uren van de werknemers die de basis vormde voor wat de laatste zouden verdienen verdachte en medeverdachte betaalden hebben beiden contant loon uitbetaald aan werknemers. Beiden waren dus gedurende enige jaren bewust actief met het doen van contante betalingen aan werknemers (“een gedeelte mag maar op papier”, aldus medeverdachte ), zodat deze bewust niet in de boekhouding werden verwerkt (“anders ging het opvallen”, aldus verdachte ), en zodat deze aldus niet in de loonadministratie en vervolgens in de aangifte loonbelasting zijn opgenomen.
De rechtbank is dan ook van oordeel dat verdachte feitelijke leiding heeft gegeven aan de door het bedrijf begane strafbare feiten.
Administratie ‘een dikke rommel’
Uit de onder feit 1 opgenomen verklaring van de boekhouder en de agenda’s van de jaarstukken volgt dat de administratie (volgens de boekhouder ) ‘een dikke rommel’ was en dat verdachten daarvan op de hoogte waren.
Specifiek volgt uit voornoemd feitencomplex van feit 1 dat geen deugdelijke loonadministratie werd gevoerd, doordat opzettelijk medewerkers van het bedrijf niet in de aangiften loonbelasting werden opgenomen en onjuiste opgave werd gedaan van de gewerkte uren van het personeel en van het contant betaalde loon.
Het bewezenverklaarde is strafbaar gesteld in de artikelen 68 en 69 Algemene Wet inzake Rijksbelastingen.
Het bewezenverklaarde levert op:
feit 1: het misdrijf: opzettelijk een bij de belastingwet voorziene aangifte onjuist of onvolledig doen, terwijl het feit ertoe strekt dat te weinig belasting wordt geheven, gepleegd door een rechtspersoon, terwijl verdachte daaraan feitelijke leiding heeft gegeven, meermalen gepleegd;
feit 2: het misdrijf: ingevolge de belastingwet verplicht zijnde tot het voeren van een administratie overeenkomstig de daaraan bij of krachtens de belastingwet gestelde eisen te voeren, een zodanige administratie opzettelijk niet voeren en doen of laten voeren, terwijl het feit ertoe strekt dat te weinig belasting wordt geheven, gepleegd door een rechtspersoon, terwijl verdachte daaraan feitelijke leiding heeft gegeven, meermalen gepleegd.
Beslissing
De kantonrechter:
- veroordeelt verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 6 (zes) maanden;
- ontzet de verdachte van het recht tot uitoefening van het beroep van statutair bestuurder of feitelijk bestuurder van enige rechtspersoon of vennoot van enig rechtspersoon als bedoeld in artikel 51 van het Wetboek van Strafrecht voor de duur van vijf jaren.
Rechtbank Overijssel, 15 september 2025, ECLI:NL:RBOVE:2025:5568
