De aanpak van witwassen schiet in de praktijk op sommige punten door, schrijft minister Kaag van Financiën aan de Kamer. ‘Zo zijn er sectoren die moeilijk aan een bankrekening kunnen komen en vraagt de regelgeving veel van met name kleine, instellingen. De vrees om de regelgeving te overtreden, kan bovendien een échte risicogebaseerde benadering in de weg staan.’
Toegang betalingsverkeer
Die constatering doet de minister in een Kamerbrief over de voortgang van de beleidsagenda aanpak witwassen. Haar ministerie heeft een overzicht opgesteld van de sectoren die moeite met het verkrijgen van toegang tot het betalingsverkeer en mogelijke oplossingen. Daarover schrijft Kaag: ‘Sommige sectoren hebben moeite met het verkrijgen van toegang tot het betalingsverkeer. Zo zijn er signalen dat, onder andere, autohandelaren, verenigingen en stichtingen, en sekswerkers vaak geweigerd worden door banken. Dit is niet wenselijk, aangezien een bankrekening tegenwoordig essentieel is om mee te kunnen draaien in de maatschappij.
Ik heb in kaart gebracht van welke sectoren bekend is dat zij problemen ervaren, wat hier de oorzaken van zijn en welke acties worden ondernomen. In bijlage 3 vindt u hier een overzicht van. Samen met de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB), relevante brancheorganisaties en DNB ga ik de komende periode verder met het identificeren en implementeren van oplossingsrichtingen. Met de not for profit organisaties (NPO’s) is momenteel al een slag gemaakt. Er is door die sector samen met banken gewerkt aan een overzicht van klantkenmerken met een risicoverhogend of risicoverlagend karakter. Dit overzicht kunnen banken gebruiken om hun risicogebaseerde aanpak bij het klantenonderzoek in deze sector te verbeteren.
Zoals blijkt uit het overzicht in bijlage 3 zijn er ook andere oorzaken dan de aanpak van witwassen waardoor sommige sectoren moeite hebben met toegang tot het betalingsverkeer. Hierbij kan gedacht worden aan, onder andere, commerciële overwegingen of overwegingen in het kader van het ESG-beleid. Ik heb daarom de NVB gevraagd om samen met de banken een voorstel te doen voor een afspraak tussen banken die een basisbetaalrekening voor zakelijke cliënten garandeert. Daarnaast is goede voorlichting belangrijk. Zo staat op Rijksoverheid.nl meer informatie over wat een burger kan doen als deze problemen ervaart met toegang tot een betaalrekening.
Ik heb ten slotte ook kennisgenomen van de recente signalen dat de moslimgemeenschap problemen ervaart bij het klantonderzoek van banken en lastig toegang krijgt en behoudt tot het betalingsverkeer. Het categoraal uitsluiten van deze groep is uiteraard onacceptabel. Samen met de NVB en DNB ben ik in gesprek met vertegenwoordigers van moskeeën en moslimorganisaties om de problematiek en oplossingsrichtingen te bespreken.’
