De FIOD heeft in 2018 ruim 900 onderzoeken afgerond, waarvan 230 op verzoek van het buitenland. Dat meldt de fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst in haar jaarbericht over 2018. Volgens de FIOD is er sprake van een toegenomen gerichtheid van de dienst op ‘facilitators’ en bedenkers van financiële fraude. Ook verbetert de internationale samenwerking volgens de FIOD in hoog tempo en wordt steeds vaker moderne technologie ingezet.
Facilitators van financiële fraude
Ook crimineel geld vindt zijn weg door onze financiële instellingen, schrijft de FIOD in het jaarbericht. ‘Vaak zijn daar, bewust of onbewust, financieel dienstverleners zoals trusts of aanbieders van financiële- en bedrijvenstructuren bij betrokken. Door het doen van strafrechtelijke onderzoeken bij dergelijke dienstverleners krijgen we stukje bij beetje inzicht hoe de criminelen en hun dienstverleners opereren. Uiteindelijke doel is het opsporen, bestrijden en afpakken van de grote financiële criminele geldstromen waarbij financiële instellingen een zeer belangrijke rol en verantwoordelijkheid hebben.
De belangen zijn groot. Onderzoeken geven aan dat het bij witwassen en corruptie in Nederland om naar schatting 20 à 30 miljard euro per jaar gaat. Hierbij wordt onder meer gebruik gemaakt van onze bankinstellingen. Bij het ING-onderzoek is gebleken dat in de periode 2010-2016 veel criminele geldstromen via de ING zijn gegaan. Volgens een reactie van De Nederlandsche Bank blijft dat niet beperkt tot de ING.
Financiële instellingen zoals banken zijn belangrijke poortwachters voor het bestrijden van witwassen, corruptie en terrorismefinanciering. Deze verplichting vloeit voort uit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Voor het fors terugdringen van de omvang van de financiële fraude is een goede invulling van de poortwachtersfunctie door banken onmisbaar. Het gesprek met de banken hierover is gestart, zowel collectief in FEC-verband als individueel.
Beroep op accountants
Naast het voldoen aan hun wettelijke verplichtingen doen we als FIOD een beroep op de maatschappelijke verantwoordelijkheid van poortwachters zoals banken, financieel dienstverleners en accountants bij het voorkomen en bestrijden van witwassen, corruptie en terrorismefinanciering.
In 2018 is een thematische aanpak gestart voor het bestrijden van corruptie met daarbij een belangrijke rol voor de accountants. Bij terrorismefinanciering was al een effectieve samenwerking met de banken gestart. Een mooi voorbeeld van publiek private samenwerking.
Financiële opsporing en ondermijnende criminaliteit
Onder ondermijnende criminaliteit verstaan we de criminaliteit die maatschappij ontwrichtend werkt. Ook de FIOD werkt mee in het ingezette offensief om deze criminaliteit te bestrijden. Dit kan ook door het doen van onderzoek naar het wegsluizen van de criminele verdiensten. Er ontstaat dan een directe link tussen de bestrijding van maatschappij ontwrichtende criminaliteit en de financiële criminaliteit.
Internationale samenwerking
De internationale samenwerking kreeg in 2018 een sterke impuls door de samenwerking in de J5: een samenwerking van de FIOD met de zusterdiensten uit de UK, VS, Canada en Australië. We sporen gezamenlijk naar financiële dienstverleners die criminele geldstromen faciliteren en werken samen bij de bestrijding van cyberfraude. Een derde onderwerp is de samenwerking bij dataverzameling en analyse met behulp van moderne technologie en tools.
De nadruk ligt op het daadwerkelijk samenwerken in de operationele opsporing. Begin november is in Nederland een ‘challenge’ gehouden om kwalijke financiële dienstverleners te vinden die opereren in de bij de J5 aangesloten landen. Operationele activiteiten naar aanleiding van de ‘challenge’ zijn nu in uitvoering.’
Bron: FIOD
