Het arrest
In het arrest van 14 april 2023 heeft de Hoge Raad een uitspraak gedaan over het 10%-criterium en de vangnetbepaling. In het kort regelt de standaardbepaling van het lucratief belang dat een bepaalde soort aandelen slechts onder het lucratief belang kan vallen, indien deze aandelen zijn achtergesteld en minder dan 10% van het totale geplaatste aandelenkapitaal uitmaken. In de vangnetbepaling is geregeld dat vermogensbestanddelen die economisch overeenkomen met de standaardbepaling ook onder het lucratief belang vallen. De genoemde 10% geeft het zogenoemde hefboomeffect, waarbij met een beperkte investering een zeer lucratief rendement kan worden behaald.
In het arrest heeft de Hoge Raad aanwijzingen gegeven over het 10%-criterium onder de vangnetbepaling. Zo moet er bij de bepaling van het hefboomeffect ook rekening gehouden worden met het agio en informeel kapitaal. Ook specifieke leningen moeten daarbij in ogenschouw worden genomen, maar slechts indien die leningen in fiscale zin zijn aan te merken als informeel kapitaal aan de vennootschap. Volgens de staatssecretaris leidt deze beperking tot ongewenste gevolgen voor de uitvoeringspraktijk en de overheidsfinanciën, als er niet wordt overgegaan tot reparatie.
De reparatiewetgeving
De staatssecretaris heeft voorgesteld om de lucratiefbelangregeling op dit punt te wijzigen. Ook leningen die niet aan te merken zijn als informeel kapitaal worden voor de beoordeling of sprake is van een lucratief belang meegerekend.
In de praktijk wordt namelijk regelmatig gebruik gemaakt van leningen die zijn verstrekt door aandeelhouders of gelieerde vennootschappen met gunstige condities en die worden gezien als een beloning voor werkzaamheden. Deze leningen kwalificeren echter niet als informeel kapitaal. In de uitvoeringspraktijk werden deze leningen al meegeteld voor de beoordeling of sprake is van lucratief belang en zijn er veel vaststellingsovereenkomsten op dit uitgangspunt gebaseerd.
Door de nuancering van de Hoge Raad ontstaat er nu onduidelijkheid over de bestaande afspraken en de positie van aandeelhouders. Ook acht de staatssecretaris de kans aanwezig dat in de toekomst structuren worden opgezet waarbij de lucratiefbelangregeling wordt ontlopen, als gevolg van dit arrest.
Om dit te voorkomen en de onduidelijkheid weg te nemen heeft de staatssecretaris dus de reparatiewetgeving voorgesteld. De wetswijziging wordt opgenomen in het Belastingplan 2024 en zal met terugwerkende kracht hebben tot 26 juni 2023; de datum van de brief van de staatssecretaris.
Wat kunnen wij voor u doen?
Heeft u te maken hebben met werknemersparticipaties (managementparticipatie) of wilt u deze opzetten, maar wilt u voorkomen dat deze participaties een lucratief belang vormen? Neem dan gerust contact met ons op.
Wij assisteren u graag bij het opzetten van deze werknemersparticipaties om een lucratief belang te voorkomen. Wij kijken daarbij ook naar de overige aspecten van het opzetten van een dergelijke personeelsbeloning, zoals de waardering en de financiering door de werknemer ervan.
