Wanneer betalen mijn (klein)kinderen erfbelasting?
De vrijstelling voor kinderen is € 21.559 (2022). Daarna betaal je over € 130.424 10% belasting, over het meerdere 20% belasting. Kleinkinderen hebben overigens een eigen vrijstelling van € 21.559, dus het kan interessant zijn om die apart als erfgenaam te benoemen in het testament.
Wat is dan schenken op papier?
Schenken op papier houdt in dat je wel een schenking doet en dus ook de jaarlijkse vrijstelling gebruikt, maar er nog geen geld daadwerkelijk wordt overgemaakt. In juridisch opzicht komt het er op neer dat u een schenking doet en dit bedrag direct weer terug leent. Het kind heeft alsdan een te vorderen bedrag op de ouder. Zijn vermogen neemt toe en het vermogen van de ouders neemt af. Bij een schenking op papier wordt overeengekomen dat de lening pas opeisbaar is bij overlijden.
Dus het geheel is op papier?
Niet alles mag puur op papier. De rente moet jaarlijks daadwerkelijk betaald worden door de ouders. Als de schenking op papier zich ieder jaar herhaalt en zeker als er meerdere kinderen zijn, kan die rente wel oplopen. Dus houdt daar rekening mee.
Voorbeeld
U hebt twee kinderen. U mag jaarlijks € 5.677 (2022) belastingvrij schenken. Dit doet u op papier op 01-12-2022 (ivm trage verwerking van transacties door de bank rond oud en nieuw raad ik af om papieren schenkingen op 31-12-2022 te doen). De rente is 6%. Dit percentage staat in de wet en daar mag niet van afgeweken worden.
Uw betaalt dus ieder jaar 6% rente en dat is mooi, want daarmee komt er meer vermogen belastingvrij bij de kinderen. Echter bij meerdere jaren wordt de rentelast wel steeds hoger. Na 10 jaar schenken zit je op een schuld van € 56.770 per kind (€ 5.677 x 10) en een rentelast € 3.406,20 per kind, oftewel € 6.812,40 totaal. Deze rente moet je wel jaarlijks overmaken en dus kunnen missen. Schenken op papier vereist minimaal een pensioencheck. In de praktijk mag je zelfs iets meer schenken, want de vrijstelling wordt jaarlijks geïndexeerd. Voor de eenvoud heb ik die indexatie achterwege gelaten. Kleinkinderen hebben een vrijstelling van € 2.274 (2022) per jaar. Dus die kunnen ook jaarlijkse een papieren schenking cadeau krijgen.
Schenken op papier moet toch via de notaris?
De schenkingen op papier moeten schriftelijk zijn vastgelegd en de rentebetalingen moeten daadwerkelijk plaatsvinden. Er ontstaat een werkelijke vordering en een werkelijke schuld, ook als dit niet via de notaris loopt. Echter overlijden de ouders, dan moet de schuld wel notarieel vastgelegd zijn. Is dat niet het geval, dan mogen de kinderen de schuld niet aftrekken van de erfenis. In plaats van jaarlijks naar de notaris (toch wel aanzienlijke kosten) kan men er ook voor kiezen om enkele malen schenkingen op papier te doen (denk aan de rentebetalingen!) en bijvoorbeeld eens per 5 jaar deze vast te laten leggen door de notaris. Let op: de notaris vraagt ook om bewijs van rentebetalingen. Download dus ieder jaar netjes de bankafschriften van deze transacties.
Een andere optie dan de overeenkomsten vast te laten leggen door de notaris is om de schuld uit te betalen minimaal 180 dagen voor het overlijden. Dan gaat het fiscaal ook goed. De vraag is dan wel of deze aflossing in contanten op dat moment ook gewenst en haalbaar is. En de dood laat zich echter niet altijd plannen.
Zijn er nog risico’s?
Blijf je binnen de jaarlijkse vrijstelling, dan zijn er weinig risico’s. Let wel op of de eenmalig verhoogde vrijstelling (voor kinderen of voor eigen woning) in een bepaald jaar wordt benut; deze komt namelijk in de plaats van de gewone vrijstelling. Dus dat jaar kan je niet ook nog belastingvrij schenken op papier. Schenk je meer dan de vrijstelling, dan betaal je wel belasting over een deel van de schenking, terwijl in de toekomst misschien de erfenis binnen de vrijstelling blijft of de erfbelasting tegen die tijd is afgeschaft. Ook krijgen de kinderen (bij herhaalde schenkingen op papier) een flinke vordering op de ouders. Als ze boven de vrijstelling uitkomen betalen ze belasting in box 3. Daarnaast kan het consequenties hebben voor zaken als: recht op toeslagen, kwijtscheldingen, recht op bijstand. Zorg er trouwens voor dat de vordering van de kinderen niet overdraagbaar is, zodat de kinderen deze niet aan een derde kunnen verkopen. Een goede leningsovereenkomst, waarin dit soort zaken worden vastgelegd is daarom onontbeerlijk.
Conclusie
Er zijn vele mogelijkheden om vermogen belastingvrij over te hevelen naar de kinderen of kleinkinderen. Schenken op papier is er één van. Dat is een makkelijke optie om de jaarlijkse schenkingsvrijstelling te benutten. Wel dient er goed gepland te worden, zodat de rentebetalingen tijdig kunnen en worden betaald. De inkomsten, zoals pensioeninkomsten zijn daarbij van belang. Leg daarom zaken goed (notarieel) vast. Een goede fiscaal adviseur kan uw fiscale en financiële situatie in kaart brengen, zodat een passend schenkingsplan kan worden opgesteld.
Graag help ik u hierbij. Voor vragen kunt u contact met mij opnemen.
