Achtergrond
Op 24 december 2021 bepaalde de Hoge Raad (HR) in het zogenoemde Kerstarrest dat de box 3- heffing vanaf het jaar 2017 in strijd is met het discriminatieverbod en recht op ongestoord genot van eigendom. Naar aanleiding van deze uitspraak wordt rechtsherstel geboden aan belastingplichtigen:
- die hebben deelgenomen aan de massaalbezwaarprocedures;
- van wie de aanslag inkomstenbelasting over (een van) de jaren 2017, 2018, 2019 of 2020 op 24 december 2021 nog niet onherroepelijk vaststond; of
- voor de jaren 2021 en 2022.
Over de vraag of ook een op rechtsherstel gerichte compensatie moet worden verleend aan niet-bezwaarmakers heeft de Hoge Raad in zijn arrest van 20 mei jl. uitspraak gedaan. Dat is niet het geval. Op Prinsjesdag heeft het kabinet dan ook besloten geen rechtsherstel te bieden voor niet-bezwaarmakers ten aanzien van onherroepelijk vaststaande aanslagen over de jaren 2017 t/m 2020 (niet-bezwaarmakers).
Massaal bezwaar plus
Aangezien niet-bezwaarmakers na dit besluit enkel nog de mogelijkheid hadden en hebben om een verzoek tot ambtshalve vermindering in te dienen, heeft dit besluit al tot veel verzoeken tot ambtshalve vermindering geleid. Het indienen van deze verzoeken kost belastingplichtigen, belastingadviseurs en de Belastingdienst veel tijd.
Het is met de huidige wetgeving niet mogelijk om een procedure massaal bezwaar aan te wijzen voor verzoeken tot ambtshalve vermindering. Hierdoor zou de inspecteur op basis van de huidige stand van het recht, in het bijzonder het arrest van de HR van 20 mei jl., eerst alle verzoeken tot ambtshalve vermindering individueel moeten afwijzen. Vervolgens kan de belastingplichtige in bezwaar tegen die afwijzing. Pas bij dat bezwaar kan een procedure massaal bezwaar worden aangewezen. Mede vanwege de uitzonderlijke hoeveelheid verzoeken stelt het kabinet voor om de mogelijkheid van een procedure ‘massaal bezwaar plus’ in te richten.
Om een dergelijk procedure ‘massaal bezwaar plus’ mogelijk te maken voor ambtshalve verzoeken, is een wetswijziging nodig. Staatssecretaris Van Rij zal hiertoe een nota van wijziging indienen op het Belastingplan-pakket. Om te voorkomen dat alle niet-bezwaarmakers toch een verzoek moeten indienen zegt hij tevens toe dat alle niet-bezwaarmakers met box 3 inkomen over de jaren 2017-2020 aanspraak kunnen maken op een nadere uitspraak van de Hoge Raad, mocht de Hoge Raad de belastingplichtigen in een nieuwe zaak in het gelijk stellen.
Dit voorkomt dat iedere belastingplichtige individueel de bezwaarprocedure moet doorlopen of zelf de gang naar de rechter moet maken.
Actiepunten voor u
Indien u geen bezwaar gemaakt heeft tegen de onherroepelijk vaststaande aanslagen over de jaren 2017 t/m 2020, raden wij aan om af te wachten. Als ‘massaal bezwaar plus’ mogelijk wordt gemaakt, is het niet nodig om individueel een verzoek tot ambtshalve vermindering te doen maar kunt u aanspraak maken op een nadere uitspraak van de Hoge Raad, mocht de Hoge Raad de belastingplichtigen in een nieuwe zaak in het gelijk stellen. Afhankelijk van die uitkomst moet worden bezien welke vervolgacties nodig zijn.
Tot slot
Heeft u vragen over de ontwikkelingen in het kader van box 3? Neemt u gerust contact met mij op. Uiteraard houd ik u op de hoogte van de ontwikkelingen.